Her bireyin kendini geliştirmesi için bilgiye ihtiyacı vardır. Maruz kaldığımız ve isteyerek öğrendiğimiz bilgilere ihtiyacımız da günümüzde bir hayli artmıştır.
21. yüzyıl becerileri başlığı altında sahip olmamız gereken yaşam boyu öğrenme beceri özelliklerini şu şekilde sıralayabiliriz:
- Doğduğumuz andan ölümümüze kadar geçen tüm yaşam sürecimizi içerir.
- Kişilerin ilgi duyduğu şeyler, mesleği ve kendi ihtiyaçlarını baz alır.
- Yetenek geliştirmede önemli rol oynar.
- Günümüz koşulları sebebiyle olmazsa olmaz bir parçamızdır.
- Herkese eşit oranda fırsat sağlayarak eğitim durumu ve yaşdan bağımsız bir imkan sunuyor.
MEB ve YÖK’ün de müfredatlarda düzenleme yapılması gerektiğini söylediği bu beceriler her bireyde mutlaka bulunmalı. Birinin öğretmesine ihtiyaç olmadan bireyin kendi özelinde kendini eğitmesidir.
Peki yaşam boyu öğrenen bir birey olmak için nelere ihtiyacımız var?
Motivasyon
Kişinin emellerine ulaşmasında olmazsa olmaz bir araçtır. Yaşam boyu öğrenme de motivasyon olmaksızın gerçekleşmiyor. Bu bağlamda motivasyon ikiye ayrılır: İçsel motivasyon ve Dışsal motivasyon.
İçsel motivasyon kişisel doyumdan aldığımız haz ile kendini gerçekleştiren bir olgudur. Dıştan bir müdahaleye ihtiyaç duymaz.
Dışsal motivasyon ise kazanç sağlamak ile bağlantılıdır. Sizi tabiri caizse gaza getiren bir dış etken ile gerçekleşen motivasyon türüdür.
Kazanım – Elde Etme
Deneyim ve gözlem olamadan edindiğimiz bilgi kalıcı bir yapıya sahip değildir. Etkili öğrenme için bir şeyi öğrendikten sonra belirli bir bağlamda kendimizle veya diğer öğrendiklerimizde ilişkilendirmezsek kalıcı bir bilgi olmayacaktır. En iyi hatırladığımız şeyler deneyimlediğimiz şeylerdir.
Araştırmak ve Aramak
Bilgileri elde ederken kişisel bir anlam bulduğumuzda kalıcı olur. Bağlam çok önemli bir etkendir bu noktada. Bir bağlama oturtmadığımız bilgi kalıcı olmaz ve zaman kaybından başka bir şey değildir. Bir konuyu öğrenirken sormamız gereken soru ise “bu deneyim bana öğretecek?”dir.
Harekete Geçirmek
Bir bilgiyi öğrenme sürecini tamamlamak için pratik yaparak ve notlar alarak hem kalıcılığı hem de süreci sağlamlaştırmış oluruz.
Sorgulamak
Her bilgiyi sorgulamalı ve filtreden geçirerek kendimizden de bir şeyler katarak ortaya koymalıyız.
Yansıtma
Neden ve nasıl öğrendiğimizi düşünmeli ve öğrendiklerimize değer katmalıyız. Bilgilerimizi hayatımıza yansıtmamız önemlidir.
Problem Çözme
Bir problemle karşılaştığımızda onu tüm yönleriyle algılamalı ve nedenlerini saptayıp çözüm geliştirmeliyiz.
Öz Düzenleme
Zaman yönetimi ve bilgiyi öğreneceğimiz ortamı iyi anlama ve kontrol etme yeteneğine öz düzenleme denir.
Eleştirel Düşünme
Belirli bir olayı veya konuyu tek yönüyle değil de birçok yönden ele alarak değerlendirmeli ve öznel olmaktan kurutulup sübjektif bir bakış açısına sahip olmalıyız.
Öğrenmeyi Öğrenme
Yaşam boyu öğrenme için sahip olmamız gereken motivasyon kişisel gelişimimizi destekleyerek öğrenme süremizi ve bunun için gerekenlerin farkında olmamızı sağlar.