Türkiye’de Engelli Olmak: Aile, Toplum, Belediye & Devlet’in Rolü

Engelli bir bireyin ayakta kalmasını hayata sıkı sıkı tutunmasını sağlayan en temel birim ailedir. Sonra okul, arkadaşlar ve iş hayatı derken bu süreçlerde aldığı darbeler aslında hayat ailemin gösterdiği gibi kolay değil demeye itiyor insanı işte 🙂

Sağ ve sol bacağım diz altımdan kesildi ve iki bacağımda da protez var. Sağlıklı insanlar kadar rahat yürüyemiyor, dengemi kolay sağlayamıyor ve koşamıyorum. Bu nedenle de yürüdüğüm alanlarda taş olması, çukur olması, yüksek kaldırımlar olması, kaldırımlara park edilmiş araçların olması beni ve diğer tüm engelli insanları zorluyor. Ben, birçok engelliye göre kendimi çok çok şanslı hissediyorum. Yatağa ya da tekerlekli sandalyeye muhtaç olabileceğim gibi, görmüyor, konuşamıyor olabilirdim.

---

Türkiye’de engelli oranı dünyadaki en büyük orana sahip olmasına karşın sokaklarda görebileceğiniz engelliler bir o kadar düşüktür. İnsanlar sokağa çıkmaya korkar. Sokak savaş alanıdır. Çukurlar, direkler, kural tanımayan şoförler, düzensiz trafik işleyişi, merdivenler, engelliler düşünülmeden yapılan binalar… Göstermelik yapılan rampalar vardır bir de, o kadar diktir ki asla tek başına çıkamazsın. Tüm bu aksiliklerle baş edemezsin ve sokağa çıkmak istemezsin. Üniversite zamanımda hiç unutmuyorum Ankara’da ulaşım sorunumu anlatmak için bir derneğe gitmiştim, adını hatırlamıyorum şu an. Ortopedik engelliyim ve benden 4 kat yukarı çıkmam istenmişti. Engelli vakfında asansör yoktu çünkü 🙂 İşimi halledebildim mi? Tabii ki hayır 🙂

---

Bilinçsiz insanlar vardır bir de, seni görür acır ve sen o üç saniyelik bakışmadan anlarsın.. Asansör beklerken öne geçerek öncelik istediğinde insanların nefret içeren bakışlarına maruz kalırsın, çünkü herkesin mutlaka senden daha önemli ve öncelikli bir sebebi vardır. Hastaneye gidersin mesela engelli olduğunu ve öncelikli olduğunu dile getirerek hakkını ararsın, sana suçluymuşsun gibi bakarlar.  Şanslıysan ve özel bir aracın varsa engelli park alanlarına aracını park etmek istersin park edemezsin. Sağlıklı bireyler senden önce o alanı çoktaaan doldurmuştur. Bu olay bir kere başıma gelmişti hatta bir Avm’de. Engelli alanına park eden sağlıklı bir bireye yaptığının yanlış olduğunu söylemiştim. Aldığım cevap ise; sanane kardeşim sen arabanı park ettiysen sorun yok, olmuştu.

 

Engelli insanların engelli insanlarla bir arada olması gerektiği düşüncesi vardır bir de. Televizyonlarda görüyoruz, sağlıklı bir insanın engelli bir insanla birlikte olması haber değeri taşıyor. Neden? Haber değeri taşımasını gerektiren büyük olay nedir?

---

Levent’te çalışıyorum ve aslında evimden tek otobüsle gidebilirim. ”Fabrikalar” otobüs durağında indiğimde alt geçit ile karşıya geçmem yeterli fakat merdivenlerin yamuk oluşundan dolayı bu merdivenlerde dengemi kaybedip düşebilirim. Bu konu hakkında belediyeye, Bimer’e yazdığım halde çalışmalarımız devam etmektedir şeklinde yanıt alıyorum tam 4 yıldır.

 

Aracım olduğu için şanslıyım fakat otopark sorunumuz çözülmediği sürece bu çile devam edecektir. Bu konuda da kendi evimin kapısı için belediyeden izin istedim, red cevabı aldım.

---

Engelli çocukların ailelerine devletin yardım yaptığı söyleniyor mesela, benim annem de devletten bir kaç kuruş aldı ben çalışmıyorken.Kuruş diyorum çünkü sahiden komik rakamlar… Bir çocuğun devletin verdiği o parayla ihtiyaçlarının karşılanması zor değil imkansız.

 

İstihdam konusunda devlet çalışma yaptığını ve kamuda %4 , özel sektörde de %3 engelli çalıştırma zorunluluğu bulunduğunu beyan etti. Bu kurala uyan kaç özel kurum var? Bu kurala uyan kurumlar nasıl engellileri çalıştırmakta? Göremeyen, duyamayan insanlar ne iş yapabilirler? Devler zihinsel engelliler için nasıl istihdam sağladı? Bu bireylerin okulları neden bu ülkede bu kadar az? Mevcut okullarda çalışan özel eğitim öğretmenlerini kim takip ediyor?

 

Engellilerin eğitim-öğretim, çalışma, sosyal hayat her alanda destek alması gerekiyor ve bu desteği sağlayabilecek tek şey devlet. Ancak başlattığı projeyi devam ettiremedikleri, denetleyemedikleri ya da hiç ilgilenmedikleri için ne yazık ki herhangi bir destekleri de olmuyor. Herkes gibi ben de aldığım maaştan devlete vergi veriyorum mesela ve devlet sağlıklı bireylerden daha az oranda vergi verdiğimizi dile getiriyor. Teşekkürler!! Fazladan bir kaç kuruşum daha oldu 🙂