Vatandaşlık başvurusu için ne yoldan başvurulduğuna göre başvuru şartları ve gerekli belgeler değişmektedir. En çok karşılaşılan evlilik ve yatırım yoluyla vatandaşlık kazanma konusuna aşağıda değindik ancak detaylı bilgi için mutlaka bir avukat ile görüşülmelidir.
Türk vatandaşlığı başvurusu için aranan şartlar 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu’nda sayılmıştır. Bu şartlar yerine getirilmeden başvurusu yapılamaz.
Vatandaşlık başvurusu için aranan genel şartlar şunlardır:
- Ergin ve ayırt etme gücüne sahip olmak.
- Davranışları ile Türkiye’de yaşamaya niyeti olduğunu göstermek.
- Toplum sağlığını tehdit edecek bir hastalığı bulunmaması.
- İyi ahlaka sahip olmak.
- Türkiye’de yeterli seviyede gelire ve bir mesleğe sahip olmak.
- Yeterli seviyede Türkçe konuşabilmek. (Yatırım yolu ile vatandaşlıkta bu şart geçerli değildir.)
- Kamu düzenini bozacak ve milli güvenliği sarsacak bir duruma sahip olmamak.
Bu şartlar genel şartlardır. Bundan sonra özel olarak Türk vatandaşlığına başvurma sebeplerine göre ek şartlar olacaktır. Bunlara aşağıda değindik.
Evlilik Yoluyla Türk Vatandaşlığı Nasıl Alınır?
Kanuna göre evlilik yoluyla Türk vatandaşlığı kazanmak mümkündür. Bir Türk vatandaşı ile 3 yıl boyunca evli olanlar vatandaşlık başvurusu yapabilirler. Başvuru ilgili makamca değerlendirilir ve uygun görülürse kabul edilir.
Evlilik yoluyla Türk vatandaşlığı kazanması için yabancıda aranan şartlar şunlardır:
- Bir Türk vatandaşı ile en az 3 yıldır evli olmak.
- Aile birliği içinde yaşamak.
- Evlilik ilişkisi ile bağdaşmayacak bir eylemde bulunmamak.
- Kamu düzenini bozacak ya da milli güvenliği tehdit edecek bir duruma sahip olmamak.
Konunun ayrıntılarını “evlilik yoluyla Türk vatandaşı olmak” adlı yazımızdan okuyabilirsiniz.
Yatırım Yoluyla Türk Vatandaşlığı Nasıl Alınır?
Yeni düzenlemeyle yabancı yatırımcıların Türk vatandaşlığı kazanması oldukça kolaylaştırılmıştır.
Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı kazanmanın yolları şunlardır:
- 400 bin Amerikan Doları ve üzerinde bir miktarda taşınmaz satın alıp bu taşınmaz için tapu kaydından 3 yıl satılmayacağına dair şerh koydurmak. 400 bin Amerikan doları karşılığında başka döviz veya TL geçerli olacaktır. 400 bin Amerikan Doları asgari miktardır. (Önceki düzenlemede bu miktar 250 bin Amerikan Doları idi ancak şimdi 400 Bin Dolara çıkarılmış durumdadır. Düzenleme 13 Mayıs 2022’de kabul edilmiş olup 13 Haziran 2022 itibariyle geçerli olmuştur.)
- 500 bin Amerikan Doları veya üzerinde bir sermaye yatırımının yapılmış olması. Mutlaka dolar olmak zorunda değildir. 500 bin Dolar karşılığında döviz veya TL geçerli sayılır. 500 bin Dolar en az miktardır. (Önceki düzenlemede bu miktar 2 milyon Amerikan Doları idi)
- En az 400 bin Dolar tutarında kat mülkiyeti veya kat irtifakı kurulmuş yapı için taşınmaz satış vaadi sözleşmesi yapılması da aynı imkanı yabancıya verecektir. Burada da yapının veya sözleşmenin devrinin 3 sene boyunca yapılamayacağı noterde yapılan satış vaadi sözleşmesine eklenir. (Önceki düzenlemede bu miktar 250 bin Amerikan Doları idi)
- Türkiye’de en az 50 kişilik istihdam alanı oluşturan kişi yatırım yoluyla vatandaşlık imkanını elde etmiş olur. (Önceki düzenlemede bu sayı 50 değil 100 idi)
- 500 bin Amerikan Doları yahut bunun karşılığı kadar döviz veya TL miktarını Türk bankalarına en az 3 yıl çekmemek şartıyla yatıran kişi de aynı imkana sahiptir. (Önceki düzenlemede bu miktar 3 milyon Amerikan Doları idi)
- Devlet borçlanma araçlarını en az 3 yıl tutmak şartı ile en az 500 bin Amerikan Doları yahut üstü bir miktarda satın alan kişi de yatırım yoluyla Türk vatandaşlığını kazanır. Burada da 500 bin Amerikan Dolarını karşılayan döviz yahut TL miktarı geçerli kabul edilir. (Önceki düzenlemede bu miktar 3 milyon Amerikan Doları idi)
- En az 500 bin Amerikan Doları yahut karşılığı döviz veya TL kadar “gayrimenkul yatırım fonu katılma payı” veya “girişim sermayesi yatırım fonu katılma payı” satın alan ve bunları en az 3 sene elinde tutacağını taahhüt eden kişi de gene bu kapsamda vatandaşlık hakkı elde eder. (Önceki düzenlemede bu miktar 1.5 milyon Amerikan Doları idi)
- En az 500 bin Amerikan Doları yahut karşılığı döviz tutarında katkı payını, kapsamı Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından belirlenen fonlarda tutma ve en az üç yıl boyunca sistem içinde kalma şartıyla bireysel emeklilik sistemine yatırmak. (Önceki düzenlemede bu yoktu. Mayıs 2022 değişikliği ile bu durum getirilmiştir.)
Yatırımcının seçtiği yola göre uygunluk belgesi alması gereken makamlarda değişmektedir. Ayrıca diğer yollarla vatandaşlık kazanmaya göre farklı prosedürler işlemektedir. Bu nedenlerle yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı kazanmak isteyen kişilerin bir avukat aracılığı ile işlemlerini yapması tavsiye edilir.
Konunun ayrıntılarını “yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı” adlı yazımızdan okuyabilirsiniz.
5 Yıl İkamet Şartı ile Türk Vatandaşlığı Nasıl Alınır?
Türk vatandaşlığı kazanmanın çeşitli yolları vardır. Yazımızda genel olarak bunlara değindik. Bu yolların hiçbirisine göre vatandaşlık alamayan yabancı, genel yolla Türk vatandaşlığı kazanabilir. Buna ikamet şartı ile Türk vatandaşlığı kazanma da denilmektedir.
Vatandaşlık Kanunu madde 11’de yer alan şartlara göre, genel yolla vatandaşlık alabilmek için bir yabancı en az 5 sene Türkiye’de ikamet etmesi gerekir. Bu şekilde Türk vatandaşlığı için başvuruda bulunabilir. Başvuru tarihine kadar Türkiye’de 5 yıl yaşamış olmak gerekir. Bu 5 yıl içerisinde 12 aydan fazla Türkiye dışında vakit geçirilmemelidir.
Anne veya Baba Üzerinden Soybağı ile Türk Vatandaşlığı Nasıl Alınır?
Soy bağı ile kazanılan vatandaşlık, çocuğun doğumu sırasında anne veya babadan her hangi biri Türk vatandaşı olması ile kazanılır.
Soy bağı ile Türk vatandaşlığının kazanılmasında; ana veya babadan yalnız birinin, doğum anında Türk vatandaşı olması yeterli olup diğerinin yabancı bir devlet vatandaşı olması Türk vatandaşlığının kazanılmasına engel teşkil etmez.
KKTC Vatandaşları Türk Vatandaşlığını Nasıl Kazanır?
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşı olarak doğduktan sonra, Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen kişiler, başvuru yapabilirler.
Bu kişilerin başvurarak Türk vatandaşlığına hak kazanması eşini etkilemez ancak Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşı olup, Türk vatandaşlığının kazanılması eşine tesir etmez ancak çocukları hakkında 5901 Sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 20 inci maddesi hükümleri uygulanır.
Diğer Vatandaşlık Kazanma Yolları
Yukarıda en sık karşılaşılan yollardan bahsettik. Ancak diğer yollardan da kısaca bahsetmek gerekirse:
- Göçmen Olarak Türk Vatandaşlığının Kazanılması
- Evlat Edinilme Yoluyla Türk Vatandaşlığının Kazanılması
- Seçme Hakkı İle Türk Vatandaşlığının Kazanılması
- İstisnai Olarak Türk Vatandaşlığının Kazanılması
Türk Vatandaşlığı Başvurusu Nereye Yapılır ve Gerekli Belgeler Nelerdir?
Türk vatandaşlığı başvurusu yurtiçinde yerleşim yerinin bulunduğu valiliğe, yurtdışında ise dış temsilciliklere yapılır. Başvuru bizzat ya da bu başvuru için düzenlenmiş özel vekaletname ile yapılabilir. Gerekli belgeler hazırlandıktan sonra kişi kendisi ya da özel vekaletname verdiği avukatı aracılığı ile başvuruyu yapabilir.
Türk vatandaşlığı başvurusu için istenen bazı belgeler vardır. Bu belgeler tam ve doğru olarak hazırlanmalıdır.
Türk vatandaşlığı başvurusu için gerekli belgeler şunlardır:
- Başvuru formu.
- 2 adet biyometrik fotoğraf.
- Başvuran kişinin kimlik bilgilerini gösteren doğum belgesi ve nüfus kayıt örneği gibi belgeler ve evli ise eşiyle, çocuğu varsa çocuğuyla soybağını kanıtlayan nüfus kayıt örneği benzeri belge.
- Başvuran kişinin hangi ülke vatandaşı olduğunu gösteren kimlik, pasaport ya da benzeri belge.
- Başvuran kişi vatansız ise bu durumu gösteren belge.
- Başvuran kişi evli ise evlilik belgesi, dul ise eşinin öldüğünü gösteren belge, boşanmış ise boşanma kararının olduğu belge.
- Başvuran kişinin Türkiye’de kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kişi varsa onların geçimini sağlayabileceğini kanıtlayan gelir veya mesleğini gösteren çalışma izni, vergi levhası ve benzeri belgeler.
- Toplum sağlığını etkileyecek bir hastalığı bulunmadığını gösteren sağlık belgesi.
- Başvuru tarihine kadar Türkiye’de yaşadığı 5 yıl içerisinde 6 aydan fazla yurtdışında geçirmediğini gösteren, İl Emniyet Müdürlüğü’nden alınmış yurda giriş ve çıkış tarihlerinin yer aldığı belge.
- Başvuru tarihi sonuçlanıncaya kadar yeterli olacak şekilde ikamet tezkeresi.
- Hakkında bir suçtan dolayı kesinleşmiş mahkeme kararı bulunuyorsa bunun onaylanmış örneği.
- Hizmet bedelinin Maliye veznesine yatırılmış olduğunu kanıtlayan dekont ya da makbuz.
- Başvuru türüne göre ek gerekli belgeler.
Gerekli belgelerden biri de vatandaşlık başvuru formudur. Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nün internet sitesinden başvuru formuna ulaşmak mümkündür. Başvuru formunda başvuran kişiye ait genel bilgiler, eşine ait bilgiler ve çocuklarına ait bilgiler istenir.
Başvuru formu doldurulurken dikkat edilmesi gerekenler şöyledir:
- Başvuru formu bilgisayardan, büyük harfler kullanarak, yazı fontu Arial olacak şekilde ve 8 punto ile doldurulmalıdır. Bilgisayardan doldurulmasının mümkün olmadığı durumlarda tükenmez kalemle doldurulmalıdır.
- İsim ve soyisim yazılırken hiçbir kısaltma yapılmamalıdır.
- Kimlik bilgileri ile ilgili alanlar onaylanmış kimlik belgelerinin Türkçe tercümelerine göre doldurulur.
- Başvuran kişi Türkçe ad ve Türkçe soyad istiyorsa bu alanları formada doldurmalıdır. Mevut adını ve soyadını kullanmak istiyorsa bunlar Türkçe yazım kurallarına uygun olarak düzenlenip yazılır.
- Üçten fazla çocuk varsa ikinci bir form kullanılmalıdır. İkinci formda yalnızca çocuklarla ilgili kısım doldurulacaktır.
Türk Vatandaşlığı Başvurusu Hizmet Bedeli
Vatandaş olma başvurusu için belli bir miktar ücret maliye veznesine yatırılmalıdır. Bu miktar her yıl değişmektedir. 2022 yılı için Türk Vatandaşlığı başvurusu hizmet bedeli 115 TL’dir. Bu bedel yatırıldıktan sonra makbuz alınarak başvuru yapılabilir.
Vatandaşlık Başvurusu Nasıl Yapılır?
Vatandaşlık başvurusu için öncelikle gerekli belgeler toplanmalıdır. Ardından hizmet bedeli vezneye yatırılarak makbuz alınmalıdır. Belgeler hazırlandıktan ve hizmet bedeli yatırıldıktan sonra kişi yerleşim yerinde bulunan valiliğe başvuruda bulunabilir.
Belgelerin eksik olmaması, zaten uzun olan sürecin daha da uzamaması için çok önemlidir.
Vatandaşlık başvurusunu avukat aracılığı ile yapmak mümkündür. Bazı belgelerin hazırlanması uzun sürebilmekte ve teknik detaylar içerebilmektedir. Avukatlar müvekkilleri adına başvuruda bulunarak süreci takip edebilirler.
Kimler Türk Vatandaşlığı Başvurusu Yapabilir?
Şartları yerine getiren yabancılar başvuruda bulunabilir. Ayrıca başvuran kişi 18 yaşını geçmiş ve ayırt etme gücüne sahip olmalıdır. 18 yaşından küçükler için vatandaşlık başvurusunu velileri yapabilir veya özel yetkili vekaletname verilmiş avukat herkes adına işlemleri yürütebilir.
Türk Vatandaşlığı Başvurusu Aşamaları
Türk vatandaşlığı başvurusu aşamaları şu şekildedir:
- Gereken şartların yerine getirilmesi
- Gerekli belgelerin hazırlanması
- Hizmet bedelinin yatırılması
- Yerleşim yerindeki valiliğe başvuruda bulunulması
- Gerekirse ek belgelerin temin edilmesi
- Mülakat aşamasının geçilmesi
Başvuru sonrası idare nezdindeki vatandaşlık kabül süreçleri de şu şekildedir:
- Başvuru
- Parmak izi
- İl tahkikatı bitti
- Komisyon
- Evraklar genel müdürlüğe gönderildi
- Ön inceleme
- İnceleme
- Arşiv araştırması
- Araştırma değerlendirme
- Listeye eklenecek
- Listeye eklendi
- Karar aşaması
DİKKAT!: Başvuruyu birlikte yürüteceğiniz avukat bu süreçlere hakim olarak sizi sürece göre mutlaka bilgilendirmeli ve yönlendirmelidir.
Türk Vatandaşlığı Başvurusu Ne Kadar Sürede Sonuçlanır?
Vatandaşlık başvurusu yoğunluğa, başvurunun özelliklerine ve belgelerde eksik olup olmamasına göre değişebilmektedir. Fakat genel olarak başvurunun 12-24 ay aralığında sonuçlandığı söylenebilir. Başvurunun avukat aracılığıyla yapılması belgelerin doğru ve eksiksiz hazırlanmasını sağlayarak sürenin uzamasını engeller. Aksi halde başvuruların çok uzun sürdüğünü görmekteyiz.
Vatandaşlık Başvurusu Sorgulama
Vatandaşlık başvurusunun hangi aşamada olduğunu sorgulamak için Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nün sitesine girilmelidir. Siteden kimlik bilgileri ya da başvuru dosya numarası ile buraya tıklayarak vatandaşlık başvurusu sorgulama yapmak mümkündür.
Türk Vatandaşlığı Başvurusunun İptali
Vatandaşlık başvurusu yapan kişi başvurusu sonuçlanana kadar iptal edebilir. Olumlu sonuçlanmış kişinin yalan beyanda bulunduğu ya da vatandaşlığın esaslı şartlarını gizlediği fark edilirse vatandaşlığı iptal edilir. Bu durumda kişiyle birlikte vatandaşlık kazanan eşi ve çocuklarının da vatandaşlığı iptal edilecektir.
Türk Vatandaşlığı Başvurusunda Avukat Vekaletnamesi
Vatandaş olma başvurusu avukat aracılığıyla yapılması mümkündür. Vatandaşlık kişiye sıkı sıkıya bağlı bir hak olduğundan dolayı bu konuda avukatla çalışmak için özel vekaletname düzenlenmelidir. Yani vekaletnamede avukatın vatandaşlık başvurusu yapmaya yetkili olduğuna dair bir ifade yer almalıdır. Aksi takdirde avukatın başvuru talebi reddedilecek, kişinin bizzat kendisinin başvuruda bulunması istenecektir.
Türk Vatandaşlığı Başvurusunda Avukatın Önemi
Türk vatandaşlığı başvurusu için şartların yerine getirilip getirilmediğini kontrol etme, belgelerin tam ve doğru olarak hazırlanması ve başvurunun yapılması gibi konularda avukatlardan yardım alınabilir. Avukatlar teknik bilgileri sayesinde işlemin doğru şekilde yapılmasını sağlar.
