Rasyonalite üzerine:
Rasyonalite dünyanın büyüsünü yok eder der, Weber. Antisemitizm ve Nazi Almanya’sını çözümleme çabası içerisinde olan Adorno da ikinci dünya savaşı ve yahudi katliamlarının başlıca sebebi olarak büyüsü yok olan dünyayı gösterir.
Bizden en büyük çalınan şeylerden birisidir, doğanın canlılığını ve ruhlarla dolu oluşunu görme yetisi.
Şuan hissetmiyoruz doğayı, görmüyoruz canlıları… Yok olmuş birlik… Kopmuşuz. Hepsi gözümüzde bir bardak veya masadan farksız birer nesneye dönüşmüş vaziyette.
Nesnel düşünüyor, nesnel hissediyoruz. Doğru ve yanlışı buna göre belirliyoruz, seçimlerimizin de farkına varmıyoruz.
Her şey bize hizmet etmeli anlayışı ile yaklaşıyoruz. Varsa yoksa biz, bizden başkası yok. Bizden başka her şey değersiz ve hizmetkar.
Oysa bütünlüğün bir parçası olmanın hissi bile muazzam güzellikte iken kim bilir bunu yaşamak ne kadar güzeldir!
Kant araçsallaştırmaya savaş açarken belki de asıl amacı insanları en büyük tehlikeye karşı uyarmaktı. İnsanlığın gidişatının bu yönde olduğunu hissetme ve uyarıcı işlevi görme isteği.
Rasyonalite ne yapıyor?
Her şeyi sayısallaştırıyor. Her şeye kendince değer vererek değersizleştiriyor. Güdüleri, hisleri ve sezileri değersiz gösterip iktidar kuruyor!
Varsa yoksa ben diyor, beyin! O ara unutuyor, kendisine oksijen getiren kanı, eriten mideyi, süzen böbreği, bağırsağı, pompalayan kalbi… Kendini efendi ilan ediyor, siz olmasanız da olur diyor, egosu ölüme götürüyor onu!
