Plastik Poşetler Neden Ücretli Olmalı?

Bugün neredeyse günlük hayatımızın her alanında plastik poşet kullanıyoruz. Şok’a ya da Migros’a bir şeyler almaya gittiğimizde kullanımı kolay ve bedava olduğu için plastik poşet kullanmayı tercih ediyoruz. Plastik poşetler yeniden kullanılabilir ve dayanıklı olduğu için tercih ediliyor diyebiliriz. Ancak kullanımı kolay olan plastik poşet ne yazık ki göründüğü kadar masum değil, Earth Policy Institute‘nün yapmış olduğu bir araştırmaya göre dünya genelinde her yıl yaklaşık bir trilyon plastik poşet kullanılıyor.

Peki, günlük hayatta sıklıkla kullandığımız “plastik poşetlerin ne gibi bir zararı olabilir?” dediğinizi duyar gibiyim. Probleme gelecek olur isek; kullanımı kolay olan zararsız görünen bu plastik poşetlerin etilenin çeşitli yöntemlerle polimerleştirilmesinden elde edilerek, dayanıklı, parlak, birçok kimyasal madde etkisiyle bozulmayan saydam katıya dönüşmesi ve biyolojik olarak ayrıştırılamamasıdır. Plastik poşetler içerdiği polietilen madde içerdiğinden doğada geri dönüştürülemeyecek kirliliğe neden olmaktadır.

Plastik poşetler etrafımıza adeta tehlike saçıyor. Peki bu nasıl oluyor? Plastik poşetlerin üretiminde zararlı kimyasalların kullanılması yeraltı sularının kirliliği gibi çevresel problemleri de arttırıyor. Peki bunun önüne nasıl geçebiliriz? Onaylı prosedür ve yönergeler dikkate alınarak plastik poşetler geri dönüştürülür ise çevremizi ve sağlığımızı riske atmayacaktır. Bugün dünyada plastik poşetlerin üretimi 100 milyon ton kadar çok fazla. Hindistan’da ise plastik poşetlerin hem kullanımı hem de üretimi maalesef hızla artıyor. Problem ise plastik poşet kullanımının gereksiz yere kullanımının artması ve sonunda maalesef çevremize su kirliliği gibi birçok soruna yol açması.  Tüm bunlara rağmen plastik poşet kullanımının tercih edilmesinin sebepleri neler peki; gelin nedenlerine bir de yakından bakalım.

Petrol bazlı oluşu

Polietilen poşetler en yaygın plastik poşetler. Tehlike saçan bu plastik poşetler New York Times’a göre ham petrol ve doğalgazdan üretiliyor. Plastik poşetlerin geri dönüştürülemeyen enerji kaynakları ham petrol ve doğalgazdan üretiliyor olması ise kirlilik sorununa yol açıyor.

Geri dönüştürülmemesi

New York Times’a göre her yıl dünyada 100 milyon kadar tahmini plastik poşet kullanıyor.  Plastik poşetler 1000 yıl kadar bir sürede doğada yok olabiliyor. Çok fazla plastik poşet üretilmesi ise plastik poşetlerin 1000 yıl sonrası doğada yok olmasına sebep oluyor. Çöp sahası içerisine atıldığında ise plastik poşetler kendi içinde bir çöp yığını oluşturuyor.

Dayanıklı oluşu

Plastik poşetleri kullanımı kolay olduğu için bir ya da birden fazla kez kullanmayı tercih ediyoruz. Ama plastik poşetlere konserveler gibi ağır şeyler koyduğumuzda maalesef yırtılma sorunu ile karşılaşıyoruz. Bu sorunumuzu ise Migrostan konserve ya da cam şişe su aldığımızda çift plastik poşet kullanarak çözüyoruz. Ancak çift plastik poşet kullanımı da daha fazla çöp oluşmasını neden oluyor. Ama belki de çift plastik poşet kullanmak yerine yeniden kullanılabilir bez çantalar kullanmayı tercih etmemiz işimizi daha da kolaylaştırabilir ve de kirliliğin de önüne geçilebilir. Böylece konserve ya da cam şişede su aldığımızda plastik poşet de yaşadığımız yırtılma sorunu da yaşamayız.

Plastik Poşet Kullanımı Yasaklanmalı mı ?

Plastik poşetler aslında zararlı değil ama metal ve diğer inorganik kimyasallardan üretiliyor olması tehlike saçmasına sebep oluyor. Çünkü bazı plastik poşetlerin üretiminde parlak renklerin ve kadmiyum gibi tehlikeli maddelerin kullanılıyor olması insan sağlığını maalesef ki tehdit ediyor. Plastikleştirici, düşük moleküler kilo bileşenleri yediğimiz gıdaların içerisinde çözülüyor ve bu da olası kanser riskini arttırır. Tıpkı plastik poşetlerin kullanımı nasıl tehlike oluşturuyor yemekler için kullanılan plastik kapların kullanımı ve arkamızda bıraktığımız plastik pet şişelerde sağlığımız için bir tehdit unsuru.

Özellikle yaz aylarında hepimiz bunu çok yapıyoruz, sıcak havada içtiğimiz plastik pet şişesini bırakarak sağlığımızı riske atıyoruz. Sonrasında ise dioksinler su vasıtası ile vücudumuza giriyor ve bu da kadınlarda meme kanser riskini oluşması riskini artırıyor. Plastik poşetlerin üretiminde cadmium gibi tehlikeli maddelerden üretiliyor oluşu ise kusmaya neden oluyor ve de kalp krizi riskini arttırıyor. Plastik poşet üretiminde kullanılan çinko oksitin uzun süre kullanılması ise beyin dokuların zarar görmesine neden oluyor. İşte bu yüzden plastik poşetler hayatımızda bu kadar risk oluştururken biz niye hala kullanıyoruz. Peki plastik poşet kullanımı dünyada nasıl hangi ülkelerde yasaklandı ?

Türkiye’de plastik poşet kullanımı yasaklanır mı ?

Dünyada bazı ülkeler plastik poşet kullanımının yasaklanmış iken Türkiye’de ise maalesef hala günlük hayatımızın bir parçası. Migros’a, A101’e ya da Bim’e gittiğimizde aldığımız ürünlerin plastik poşetlere koyarak marketten ayrılıyoruz. Peki dünyada plastik poşet kullanımı yasaklanmış iken Türkiye’de neden yasaklanmıyor? Ülkemizde de 1 0Cak 2019 itibari ile plastik poşet kullanımının önüne geçmek adına ücretli olarak tüketiciye sunuluyor olacak. Böylece plastik poşetlerin ücretli olması sayesinde Türk insanımız plastik poşet kullanmayı düşünmeyecek bile böylece plastik poşet yasaklanması bile kullanımı azalacak.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından alınan karara göre plastik poşetler 01.01.2019 tarihi itibari ile hayatımızda ücretli olacak. Şoktan ya da Migrostan alışveriş yaptığımız zaman şimdiki gibi ücretsiz plastik poşet kullanamayacağız.

Doğada çözünmesi 1000 yıl kadar uzun bir süre olmasından dolayı yeni yılda plastik poşetler tüketicilere ücretli sunuluyor olacak. Ancak hastalık yapmasına rağmen kullanımı giderek artan naylon poşetler artık ücretsiz verilmeyecek. Yalnızca çok hafif plastik torbalar bu yasağa dahil olmayacak. Böylece bizlerde çevremizde oluşan kirliliğin önüne geçmek adına plastik poşetin ücretli olması ile birlikte bez çantalar kullanmayı alışkanlık haline getireceğiz.