Dünyanın her yerinde dizi bağımlılığı gün geçtikçe artmaktadır. Bu bağımlılığın en çok görüldüğü ülkelerden biri de Türkiye. Türkiye’de her gün neredeyse her aile bir dizinin başına oturmakta ve 2-3 saat bir diziyi izlemektedir.
Peki, Türk halkı olarak neden bu kadar çok dizi izliyoruz ve izlerken neden bu kadar bağlanıyoruz?
Gerçeklikten Kaçmak
Ailece nefes almadan izliyor, konuşanı azarlıyor, bölüm bitince bir hafta bekliyor ve final olunca da yeri doldurulamaz bir boşluğa düşüyoruz. Peki, neden en değerlimizi kaybetmiş gibi davranıyoruz? Aslında nedeni çok basit, bizi gerçeklikten çekip aldığı için ona bağlanıyoruz.
Hayatımızı kenara atıp bir süre unutarak başkasının hayatını, kurgu bile olsa, yaşamaya olanak sağladığı için seviyoruz dizi izlemeyi. Aslında yaptığımız bir çeşit algı değişikliğidir. Kısa bir zaman içinde de olsa hayatı farklı algılamamızı sağlıyor. Bilhassa yabancıların “binge watching” dediği, bir dizinin bütün bölümlerini üst üste izlerken başımıza geliyor bu durum. Nefes almadan izlediğiniz dizinden sonra oluşan ruh haline bile bir isim bulmak artık şart olmuş durumda.
Mesela ülkemizdeki Çukur çılgınlığı bunun tam bir örneği olacaktır. 2-3 saat aralıksız izlenen dizinin izleyenleri resmen öyle bir ruh haline giriyorlar ki her yerde kendini Çukur’da olduğunu sanan gençler görmek mümkün hale geldi.
Algı Değişikliği
Bir de algı değişikliği mevzusu var tabi ki. Bir dönem bütün ülkeyi ekrana kilitleyen Muhteşem Yüzyıl zamanında herkes kendini Osmanlı döneminde sanmaya başlamıştı. Her yerde Süleyman gibi Hürrem gibi insanlar türemeye başlamıştı. Şu anda mevcut olmayan şeylere, nostaljiye ve eski dönemlere gömülen insanlar etrafta dolanmaktaydı. Hayatı korkunç olan her insanın yapmış olduğu gibi nostaljiye gömüldüler.
Tabi ki dönem dizilerinin iyi yanları da yok değil. Bir kere insanda daha önce dikkati çekmeyen dönemler hakkında bir merak uyandırıyor. Dizi bittikten sonra herkes olmasa da bir kısım insanları araştırmaya sevk ettiğini söylemek gerek. İşte o yüzden dizi izlemek o kadar da boş iş değildir. Fakat ülkemizde ona verileni aynen alan insan sayısı daha fazla ne yazık ki.
Başka Dünyaya Yolculuk Fikri
Mesela insanlar neden zombi filmlerine merak sarar ki? Ya da dünyanın sonuna gelişini izlemeye neden merak eder? Aslında orada merak edilen dünyanın sonu değildir. O koşullarda insanın evrildiği hali görmek istemektedir. Dizilerle başka bir zamana, başka bir dünyaya, başka ülkelere ve başka hayatlara ışınlanıyorsunuz. Fakat sözlerim, elbette kurgusu, hikâyesi ve oyunculukları baş döndüren diziler için geçerli.
Tabi ki bizim Türk dizilerinde bu his biraz daha az oluyor. Başka dünyaya yolculuk hissi en fazla Osmanlı zamanı falan oluyor bizde. Genelde ekranlarda alık alık bakan bir yüz, kızgın ya da endişeli görünen bir oyuncu bulunuyor. Dizi de ne olursa olsun o ifade bizde hiç değişmiyor. Fakat gerçek şu ki bizim insanımız o yüzü seviyor işte. İşte, onun gibi ne olduğunu anlamayan alık bir insan daha diye düşünüyor. Onun başına gelenlere üzülüyor, onun başına gelmediği için bir ‘’oh’’ çekiyor ve işine bakıyor. Onunla empati kuruyor çünkü ekrandaki hayat onun hayatından daha kötü durumda, bu yüzden rahatlık hissediyor.
Bu yüzdendir ki ülkemizde dram bu kadar fazla izleniyor. Onların dertleriyle dertlenen Türk halkı kendi dertlerini düşünmek zorunda hissetmiyor ve kendini bu şekilde rahatlatmış oluyor. Zengin ailelerin dizileri de ‘’Para var ama saadet yok’’ yalanını kendilerine inandırdığı için sıklıkla hoş karşılanıyor. Kısaca Türk halkının dizi izleme biçimi bu şekildedir.
