Siz gerçeği bilmek değil kandırılmak istiyorsunuz.
THE PRESTİGE
Bu yazıda bahsedeceğimiz konu : Bağış etkisi. Bağış etkisini sözlerle açıklamadan önce yapılan bir deneyle açıklamak daha kolay olacaktır. Deney şu şekilde yapılıyor :
Simon Fraser Üniversitesi’ndeki üniversite öğrencileri kullanılarak, katılımcılara kampüs kitapçılarından satın aldıkları kupalar verildikten sonra bu katılımcılara kupayı kendilerine “satma” şansı verdikleri bir deney tasarladılar. Katılımcılar kupalarını piyasa değeri ile satmak istemiyorlardı ve bunun yerine kupayı geri vermek için orijinalin iki katı fiyatını istiyorlardı. Öğrencilere çalışmanın bir parçası olarak ücretsiz olarak kupalar verdiklerini ve onlara çok uzun zamandır “sahip olmadıkları” halde, öğrenciler rasyonel olandan çok daha yüksek bir değer atfetmişlerdi. Çalışma sonucunda varılan nokta : Aldığımız bir nesneye verdiğimiz değerin neredeyse anlık olduğu, öğrencilerin kupayı aldıkları anda, ona şişirilmiş bir değer yükledikleri oldu.
Yani, insanlar sahip olmadıkları zamanda bile eşyalara değer yükler.
Peki bu olay günlük hayatta nasıl bizi etkiliyor? Emin olun bu bağış etkisini çok iyi kullanıyorlar.
- MAĞAZALAR
Öncelikle yapmaları gereken şeyin, karşı tarafa bir şeyi sahip olmadıkları halde sahiplermiş gibi hissettirmek olduğunu biliyoruz. Mağazalar bu işi ilk deneme kabinleri ile yaptı. Mağazalarda eşyalara dokunabiliyorsunuz ve dahası onları giyip, üstünüzde görüyorsunuz. Ona sahipmişsiniz gibi. Ona anlamlar yüklüyorsunuz ( bunu anlamak zorunda değilsiniz, beynin işlevleri çok fazladır, sandığımızdan çok çok fazla).
Giyim mağazalarının yanı sıra mobilyacılar da bunu yapıyor. Siz herhangi bir mobilyacıda oturabiliyor, çekmecelere bakabiliyorsunuz. Dahası onunla evinizi, odanızı hayal ediyorsunuz. Hissediyorsunuz. Bu sizi satın almaya itiyor.
Uzmanlar uzun süre dokunduğunuz bir şeyi alma eyiliminde olduğumuzu söylüyor.
- ABONELİKLER
Abonelik konusunda da en çok yapılan şey ücretsiz denemelerdir. İnsanlar size ücretsiz deneme verir ki onunla da bir bağ kurun. Diyelim ki Spotify’dan bir aylık deneme aldınız. Ayın sonuna kadar bir müzik listesi oluşturacaksınız ve gelecek ay için onları dinlemek isteyeceksiniz fakat süre bitecek. Siz de o oynatma listesine ulaşmak için üyelik alacaksınız.
Aynı durum netflix için de geçerlidir. Diyelim ki deneme süresi aldınız. Bu durumda bazı izleyeceğiniz filmleri dizileri biriktirdiniz. Onlarla bir bağ kurup o üyeliği de alacaksınız. Yani aslında o deneme süreleri size uygulamayı tanıtmaktan çok onları kullandırmak, sonrasında bağ kurmanız ve sahiplik hissi. Bağ kurunca da satın alma eyiliminiz devreye giriyor.
- FİZİKSEL OLMAYAN ŞEYLER
Burada bahsedeceğim şey fiziksel olan şeylerden bahsetmeyeceğim. Hiç dokunmadığınız, hiç denemediğiniz bir şeyden bahsedeceğim : Hisse senetleri ve kripto paralar. Araştırmalar gösteriyor ki, bir şeyi kaybetmenin acısı, bir şey kazanmanın sevincinin iki katı kadar güçlüdür.
İyi ya da yapıcı yorumlarınızı bekliyorum 🙂
