Geçen Aralık ayından beri Marmara denizinin kuzeybatısında özellikle fazlaca gözlemlenen, tabiri caizse denizlerimizi istila eden deniz salyası büyük tehlike arz ediyor. Hala yeteri kadar gündem olmadığına artık şaşırmadığım bu olayı biraz da ben açıklamak istedim. Deniz salyası nedir ve bir anda mı peydah oldu gelin beraber bakalım.
Deniz Salyası Nedir?
Fitoplanktonlar tarafından salgılanan deniz salyası olarak bilinen mukus, kremsi ve jelatinimsi bir yapıya sahip. Bu sümüğümsü yapı, sahil kullanımını, denize girmeyi ve balıkçılıkla alakalı her aktiviteyi engelliyor, denizlerimizi zehirliyor.
The Science Times‘a göre Marmara’da görülen bu deniz salyası istilası Türkiye’de görülmüş en büyük deniz salyası istilası. Neredeyse son 15 yıldır görülen ilk aktivite olarak da kayıtlara geçiyor.
AKP, MARMARA'DAKİ DENİZ SALYASI ARAŞTIRILMASIN DEDİ
Marmara'daki deniz salyasının araştırılması için Meclis'te verilen önerge AKP ve MHP oylarıyla reddedildi. pic.twitter.com/jMCLz5gYtL
— Tuncay ÖZKAN (@ATuncayOzkan) June 1, 2021
Deniz salyası aslında birçoğunuzun ilk kez duyduğu bir terim olsa da hayatıma yeni giren bir olay değil. Doğru koşullarda fitoplanktonların salgıladığı bu kalın mukus tabakası tüm deniz yüzeyini kaplayabiliyor.
Deniz Salyası İstilası Neden Olur?
Marmara’da görülen deniz istilasının başlıca üç sebebi var:
- Bilim insanlarına göre küresel ısınmayla yükselen su sıcaklığı deniz salyası aktivitesi için elverişli ortamı sağlıyor ve deniz salyası olayları artış gösteriyor. Daha önceki yıllara istinaden daha ılıman geçen kış sebebiyle Marmara Denizinin normalden daha sıcak durumda kalması da önemli sebeplerden biri.
- Fitoplankton, azot ve fosfor açısından zengin sularda varlık gösteriyor. Marmara Denizi de hem atık suların boşaltılmasından kaynaklı oluşan kirlilik hem de tarımsal atık suların oluşturduğu kirlilik en büyük etkenlerden ikisi olarak gözüküyor.
- Aşırı avlanma sebebiyle fitoplankton yiyen ve populasyonu kontrol altında tutan filtre balıklarının yok olması da deniz salyasının oluşması için elverişli ortamı sağlıyor.
Deniz Salyası En Kötü Ne Yapabilir?
Küçük miktarlarda oluşan deniz salyası varlığı önemli bir zarar teşkil etmiyor. Şu anki yaşadığımız deniz salyası istilası boyutundaki bir olay ise zincirleme bir zarar oluşturabilir.
İnsanlar için balık avı ve deniz kullanımı imkansız hale geliyor. Marmara’daki bazı balıkçılar deniz salyası tabakası çıktıktan beri çalışamıyor. Aynı zamanda turist aktivitesini de engelliyor. Kim sümük kaplı bir İstanbul görmek ister ki? Kaldı ki turistlerden daha önemlisi biz burada nasıl yaşayacağız. Bu sebeple üreyecek zararlı bakteri ve virüsler, oluşan koli basili ile nasıl yaşayacağız?
Bir dalgıcın kamerasından Marmara'daki deniz salyası… pic.twitter.com/QOitPnNYDG
— Tuncay ÖZKAN (@ATuncayOzkan) May 31, 2021
Deniz salyası mercanlarımızı kaplamış durumda, dalgıçlar Marmara’nın içler acısı halini sürekli paylaşıyor. İzmit’te 110 ton deniz salyası toplanmış fakat sorunun sonuçlarını ortadan kaldırarak sorunu çözemeyiz. Sorun, atık sular ve aşırı avlanma. Hala denizimizi zehirlemeye devam ediyorlar.
Bugün kendim daldım. Kıyıdan 18 m'ye kadar indim. Müsilaj oluşumu devam ediyor ne yazık ki. Denizin dibi müsilaj örtüsüyle kaplanmış durumda. Fotoğrafı büyütüp bakın lütfen! pic.twitter.com/v0kpxHxXYW
— Mustafa SARI, Prof. Dr. (@mustafasari_van) May 30, 2021