Geçtiğimiz günlerde İstanbul’un farklı yerlerinden satın aldıkları ıspanakları yiyen 44 kişi zehirlenerek hastanelik olmuştu. Ispanak yedikten sonra zehirlenenlerin sayısı İstanbul’dakiyle sınırlı kalmadı. Tekirdağ ve ilçelerinde, ıspanak yedikten sonra mide bulantısı, baş dönmesi ve kusma şikayetiyle 22 kişi çeşitli hastanelere başvurdu. Aynı yemek şirketiyle çalışan pek çok fabrikada yemek vardiyasında ıspanak yiyen 80’in üstünde işçi de zehirlendi.
İlginç zehirlenme vakaları Çanakkale ve Ankara’da da görülünce İstanbul İl Tarım Müdürlüğü olaya el koydu. Evde pişirilen ve marketlerde satılan ıspanakları analiz eden uzmanlar, ıspanaklarda atropin ve skopolamin içeren yabancı otlar bulunduğunu duyurdu. Yani, ıspanakların arasına halk dilinde “güzel avrat otu” olarak bilinen bir bitki karışmıştı. İstanbul İl Tarım Müdürlüğü’nün yaptığı açıklamada “Halkımızın tüketecekleri tüm gıdaları olduğu gibi, yeşil sebzeleri de dikkatlice kontrol ederek, yabancı otları ayırt etmeli ve çok iyi şekilde temizledikten sonra tüketmeleri gerekmektedir” demesi ise olayı büyüttü. Çünkü zehirli olan güzel avrat otunun tohumunun yanlışlıkla mı ıspanak tarlasına karıştığı yoksa ıspanak demetinin daha büyük görünmesi için mi kullanıldığı bilinmiyor.
Üstelik bu otun ıspanaktan ayırt edilmesi de bir hayli zor. Ancak İstanbul İl Tarım Müdürlüğü daha kapsamlı bir araştırma, denetleme yerine tüketiciye sadece “Yeşil bitkileri temizlerken yabancı otları ayırın” uyarısında bulundu. Bu olayın ardından uzmanlar, özellikle yeşil sebzelere böcek gelmemesi için kullanılan kimyasal ilaçların dozunun iyi ayarlanamaması ya da farklı türde gübre kullanımının insan sağlığını ciddi bir biçimde tehdit ettiğini söyledi.
Türkiye’de marketten alınan sebze ve meyvenin haricinde bazı ambalajlı ürünlerde de şaibe olduğu biliniyor. Maalesef ki bu kuşkular varken tarım bakanlığının daha geniş çaplı denetimler yapması gerekiyor. Pazar tezgahlarını denetlemeye başlayan görevliler olsa da bu fazlasıyla ilkel bir tedbir. Ayrıca maalesef ki, soframıza gelen pek çok ürünü gönül rahatlığıyla tüketmiyoruz ancak almak zorunda olduğumuz için alıyoruz. Trajikomik açıklamalarla kamu sağlığı ne kadar korunabilir ayrıca o da meçhul.
Öte yandan ıspanak satıcıları da ıspanak üzerinden oyun oynandığını iddia ederek bu durumu çiğ ıspanak yiyerek protesto etti. Ispanağın zehirli değil içine karışan otların ölümcül olabileceğini belirten pazarcılar, bu durumun işini iyi yapan esnafları da lekelediğini söyledi. Bir başka trajikomik eylem de Türkiye’de gerçekleşedursun sadece ıspanak değil pek çok konuda Tarım Bakanlığı’nın daha sıkı denetimler yapması ve ciddi yaptırımlar uygulaması gerektiği aşikar.
