İnternetin ve sosyal medyanın hayatımızı esir almasıyla birlikte annelik müessesi de fenomen kategorisine girdi. Blogger anne ya da fenomen anne diye bir mesleğin varlığını inkar etmek imkansızlaştı. Bu anneler daha fazla takipçiye ulaşmak için adeta birbirleriyle yarışma halinde olması bu annelerin çocuklarının durumu hakkında tartışmalara neden oldu.
Fenomen annelerin çocukları doğar doğmaz hatta bazıları doğmadan önce sosyal medyada tanınan çocuklar halini almaları, bebek ve çocuk istismarı edildiğini düşünen insanlar bulunmaktadır. Hatta bazı hakim ve savcılar da aynı şekilde düşünmektedir. Fakat bazılarına göre de bu durum yeni çağın bir getirisi ve sorun oluşturacak bir durum bulunmamaktadır.
Çocukları Reklam Malzemesi Yapmak
Birkaç yıl önce Instagram fenomeni Nihan Kayalıoğlu’nun boşanma davasıyla konu açılmıştı. Dava açan eş mahkemede “Çocuklarımı reklam malzemesi yapıp para kazanıyor, istismara davetiye çıkarıyor” demiş ve mahkeme babayı haklı bularak velayeti babaya verdi.
Mahkemede kanıt olarak sunulan Instagram fotoğrafları ve videoları hakime göre çocuk mahremiyetinin ihlali olarak görüldü. Nihan Kayalıoğlu, 200 bine yakın takipçili hesabında günlük hayatını ve çocuklarını paylaşıyordu. Mahkeme babanın isteği üzerine Kayalıoğlu’nun çocuklarını sosyal medyada paylaşmasını yasakladı.
Bu olaydan öncede Amerika’da Youtuber çiftin çocukları devlet tarafından korunmaya alındı. Bu çift iki çocuğunu ağlatacak şakalara maruz bırakıp videolar çekerek eğleniyorlar ve bunu Youtube üzerinden paylaşıyorlardı. Bu sayede milyonlarca takipçi ve izlenme kazanmışlardır. Çocukların biyolojik annelerinin polise şikâyet etmesiyle çocuklar devlet korumasına alındılar.
Sosyal Medyanın Sıradan Bir Getirisi
Anneler çocuklarının en mahrem olanları dahi, her anısını paylaşmaktan çekinmemekte ve bu durumu son derece normal olarak görmektedirler. Aynı şekilde takipçiler de bu durumu normal karşılamaktadır. Sevimli bir bebeğin fotoğraflarına ve videolarına bakmayı kim istemez ki? Bu sosyal medya çağının olağan bir getirisi gibi düşünülmektedir.
Bebeklerin ağızlarına zorla aslında yememeleri gereken yiyeceklerin sokulması, yüzlerine makyaj malzemelerinin sürülmesi gibi şeyler fenomen annelere ve onların takipçilerine eğlenceli gelen durumlar gibi görünüyor. Tabii ki, her insanın kendi çocuğunu dilediği şekilde yetiştirme hakkı var. Tartışma işte tam bu noktada ortaya çıkıyor.
Çocuğun Güzel Anılarıyla Para Kazanmak
Çoğu fenomen anne, çocuklarının her anını daha fazla takipçi ve daha çok para kazanmak için paylaşıyor. Çok takipçili annelerle iletişime geçen anne ve bebek ürünleri üreten firmalar, ürünlerini bu annelere vererek para karşılığı reklamlarını yaptırmaktadır. Annelerin çocukları aracılığıyla para kazanması, “Çocuğumun güzel anlarını anı olarak paylaşıyorum” açıklamasını inandırıcı kılmıyor.
İş para olunca bu çocukların adeta yarış atı gibi yarıştırıldığı bir mücadeleye düşünmektedir. Daha çok takipçi, daha çok gelir elde etmek olduğundan, aileler takipçilerini artırmak için farklılık yaratmak diye çocuklarının psikolojilerini hiçe sayıyorlar. Hatta bu öyle bir yarışa döndü ki çocukları büyüyünce tekrar tekrar hamile kalan Instagram fenomenleri dahi var.
Gelecekte bu annelerin çocukları bu olanlar hakkında ne düşüneceklerini oldukça merak ediyorum aslında. Elbette popüler bir çocuk olmak kötü bir şey değil, ancak on binlerce aynı kaderi paylaşan popüler bebek olmak ayrıcalıklı mı hissettirecek, bilemiyorum. Daha fazla takipçi ve para için ağlatılan, mahreminin bütün dünyayla paylaşıldığını öğrenen bir çocuğunun ailesine karşı güven problemleri olması da muhtemeldir.
Profesyonel Anne Olmak
Annelik yaşanarak öğrenilecek bir şeydir. Profesyonel bir meslek grubu olması mümkün dahi değildir. Pek çok Instagram annesi hamileliğinden başlayarak takipçilerine tavsiyeler vermektedir. Fakat bir bebek için iyi gelecek bir şey, bir bebek için ciddi sonuçlar doğurabilir. Tabi fenomen anneler bu gibi durumlar için “ben kendi deneyimlerimi paylaşıyorum” diyerek olayın ciddiyetinden kaçınıyorlar. Fakat bilinmeli ki bu hesapları takip eden insanların büyük bir kısmı bebek sahibi olmayı düşünen ya da bebek bekleyen kadınlardan oluşmaktadır.
Nihayetinde bu konu hakkında herkes farklı görüşlere sahip görünüyor. Hala kesin olarak ‘‘Bu yapılan istismardır’’ diyemiyoruz.