Sunk Cost Fallacy
Herkese selamlar arkadaşlar bu terimi duymamanız normal ben de yeni öğrendim ve sizlerle paylaşmak istedim. Kavram ekonomi alanında kullanılan bir çağrışım yapsada aslında kendisi farkına varamadığımız durumlarda hayatımıza en çok zarar veren durumlardan bir tanesidir.
sunk cost fallacy bir süreç içerisinde belirli bir emek harcanmasının ardından vazgeçilmek istensede kat edilen yoldan dolayı sürece devam edilmesinin bize verdiği zarardır. Bir kaç örnek üzerinden gidelim
üniversite Tercihi
Üniversitede seveceğini düşündüğün bölümü yazdıktan sonra ikinci yılın sonunda istemediğini hatta nefret ettiğini ama o kadar emek verdim 2 yılım boşuna gitmesin diye belkide gelecek 40 yılın içine edilir hem de bile bile. Bu durum en yaygın görüldüğü durumlardan biridir.
Aile
Ailemiz ile yaşamak bazılarımız için cennet olsada bazılarımız için maalesef cehennem olabiliyor. Ailenin kendisine zarar verdiğini gelişimine engel olduğunu farkettiği halde ne de olsa onlar benim ailem diye yanlarında durmaya devam etmesi ya da korkması yalnız kalmaya cesaret edememesi bütün ömrünü heba edecektir.
Kariyer
2 yıl boyunca çalıştığınız sektörün size uygun olmadığını fark ediyorusunuz fakat bu 2 yıl boyunca verdiğiniz emeği ve çabayı çöpe atmamak için bu sektörde hayatınız boyunca devam ediyorsunuz. Kararınızı gelecekteki getiriye göre değil geçmişteki maliyete göre veriyorsunuz. 2 yıllık kariyer maliyeti gelecekteki 30 yıllık kariyer karşısında çok ufaktır.
Kitap
250 sayfalık kitabın 50 sayfasını okudunuz ve inanılmaz derecede sıkıldınız, kitabı hiç beğenmediniz ama okuduğunuz 50 sayfa boşa gitmesin diye kendinizi zorlayarak kitabı bitirme yanılgısına düştünüz, gelinen noktada alınacak en güzel karar kitabı yarıda bırakmak ve size zulüm gibi gelecek kalan 200 sayfaya ayıracağınız zamanı başka bir kitap için harcamak olacaktır.
Sonuç
Bu örneklerde gördüğünüz üzere kişilerin yaptıkları işle ilgili duygusal yatırımlar onları git gide batıran kopamayacakları bir yük altında bırakabiliyor. Zevk almadığımız kitapları, oyunları, mesleği, filmleri yarıda bırakmak ayıp değildir ve sizlere zarar vermez. Sırf para verdiniz diye bunları tüketmenize gerek yok.
Ufak bir Test
Birisi sizden borç para istedi ve iş kuracağını söyledi. Yatırımı yarıda kaldı tekrar sizden borç para almak istedi ve bu 5 kere tekrarlandı. Bu durumda önünüzde 2 seçenek var
1- Tekrar borç para verip iş kurmasını sağlamak kurduğu işten sonra borcunu ödemek
2- Borç vermemek
Siz olsanız hangi seçeneki seçerdiniz ? Yorumlarda belirtin lütfen