William Shakespeare‘in Venedik Taciri eserinde Antonio adlı karakter tarafından yapılan hayat tanımı “Herkesin belli bir rol oynadığı sahne.” şeklindedir.Antonio bu görüşünde yanılmamaktadır çünkü hepimizin küçük büyük bir sahnesi,rolü veya rolleri,yan karakterleri,figüranları vardır.Bu eser sayesinde onun “sahne” tanımını daha derinden ele alabilir,hayat için kullanılan bu tabiri iyisiyle kötüsüyle sorgulayabiliriz.Hayatı bir sahne olarak düşündüğümüzde dekorları,oyuncuları,rolleri kurguladığımızda aklımıza çok fazla soru gelir çünkü bu tanım pek de alışılmış bir tanım değildir.
Belki de bu sorulardan en önemlisi “Bu sahne bize mi ait?” sorusudur.
Hayat sahnelerimizde o kadar çok öge vardır ki,bu çoğu zaman sahnenin bize ait olup olmadığını sorgulatır.Rollerimiz bile daha önceden bizim için seçilmiş,bambaşka insanlar tarafından çoktan denenmiş gibi gelir.Sahneye atılırken yani doğarken bile dinimiz,memleketimiz,adımız belirlenir.Daha sonra hayat bize yollar,seçenekler sunmaya başlar.Sahnemiz bambaşka senaryolarla dolar,bu sahne git gide yeni oyuncular,olaylar için genişler,hayat bize yer açar.Aslında bize sunulan yolları,çoktan denenmiş senaryolar olarak tanımlasak daha doğru olur.Denenmiş senaryolar tanımı bir esareti çağrıştırabilir,hayatımız için birçok kararı kendimiz vermiyormuşuz gibi düşündürebilir ya da hissettirebilir.Tüm bunlar özgür irademizin olmadığını düşündürse de her sahnenin bir başrolü olduğunu unutmamak gerekir.
Sahnemiz,hayat sahnemiz bu konuda birçok senaryonun esiriymiş gibi görünüyor,bu “sahne” tanımının en kötü belki de tek kötü yanıdır.Tüm bunlara rağmen sahne hakimiyeti tamamen bize aittir.Çünkü hayat bize “denenmiş” senaryoları “tecrübe” olarak görmek için özgür bir irade verir.Bu irade bizim sahnemizi yönlendirmemiz için elimizdeki en iyi senaryoyu harekete geçirir.Hayat bir sahneyse,onu ancak sahne hakimiyetimizi önemsediğimizde yönlendirebiliriz.Yazılan senaryoların en iyisini seçmek,rolümüzü en iyisinden oynamak ve en önemlisi bu sahneye her şeyiyle emek vermek ancak yaşamın süsü olabilir.Yaşamın bize verdiği güzellikler ise sahnelerimizin dekoru olabilir.Bir çocuk gülüşü sahnenin süsü olabileceği gibi bir sevgili düşü sahnemizin melodisi olacaktır.Tüm bu irade bize güzellikleri verirken sahnemizi süsler.
Hayat sahnemiz için binlerce oyuncu emek verir,bu sahne hepimize aittir ve sahnemiz bittiğinde bize eşlik eden tüm oyuncuların adına zarif bir selam verir,göçüp gideriz.
Böylece anlarız ki,bir sahne bin emektir,hayat sahnesi binbir emektir.
Nisan Nur Özkahraman
Karanfil dergisi/Şubat 2025
