Gaslighting Mağduru muyuz?

2 dk

GASLİGHTİNG NEDİR?

Gaslighting kelimesi 1930’larda oynanan Gas Light isimli tiyatro oyunundan geliyor. Kelimenin Türkçe karşılığı henüz bulunamamıştır. Mansplaining’in bir üst seviyesidir.

Gaslighting psikolojik manipülasyon ve taciz yöntemidir. Kişinin daha fazla güç elde etmek için çeşitli taktiklerle karşısındakine gerçekliğini sorgulatmasıdır. İstismarcı öncelikle karşısındakinin güvenini kazanır daha sonra çeşitli oyunlar oynayarak karşısındakine gerçekliğini sorgulatır ve en güvenilir kaynak olan kendisinin isteklerini uygulatmaya çalışır. Yani olayın temelinde yatan şey, karşıdaki insanın güvenini ve sevgisini suistimal ederek zamanla özgüvenini ve özsaygısını yaralamaktır.

Genellikle Borderline kişilik bozukluğuna sahip bireylerin ikili ilişkilerinde kullandığı istismar edici bir davranış biçimidir. Bilinçsiz bir şekilde de uygulanabilir ama bilinçli bir şekilde uygulayan kişi muhtemelen psikopattır.

Gaslighting İkili İlişkilerde Üç Aşama İzler;

Baskın olan birey idealleştirme
Değersizleştirme
Gözden çıkarma

Süreç çok sakin ve yavaş bir şekilde ilerler fakat istismarcı zamanla bu ilerlemenin şiddetini arttırır. Gaslighting, akıl sağlığını sorgulamaya, anksiyete, depresyona ve sinir krizlerine neden olabilir bu yüzden uygulanan kişi için zararlıdır.

Gaslighting Uygulamasının Dört Temel Taktiği Vardır;

Vazgeçme
Karşı koyma
Yönlendirme
İnkar

Gaslighting Uygulamasının Temelinde Üç Ana Yöntem Vardır:

Sözlü şekilde bir şeyler söyleyip daha sonra söylenenleri inkâr etmek
Fiziksel olarak eşyaların yerlerini değiştirip bir süre sonra eski yerlerine tekrar koymak
Bir olayın detaylarından bilinçli olarak bahsetmemek daha sonra ise bahsetmiş gibi yaparak mağdura hafıza kayıpları yaşadığını vurgulayarak aklını bulandırmak

İlişkide Gaslighting İstismarcılarının Belirtileri?

Açık bir şekilde yalan söylerler
Söylediklerinden emin olduğunuz şeyi söylemediklerini iddia ederler
Sizi sıklıkla eleştirirler böylece özgüveninizin zedelenmesine sebep olurlar
Eleştirilerine destekçi kişileri örnek gösterirler
Aranızda geçen sorunlarda suçun sizde olduğunu söylerler
Söylediklerinizi kanıtınız olduğu hâlde inkâr ederler

Gaslighting’e Uğradığınızın Belirtileri?

Sürekli kendinizi sorguluyorsanız
Sık sık şaşkın ve aklınızı yitirmiş gibi hissediyorsanız
Sürekli olarak özür diliyorsanız
Karar vermekte zorlanıyorsanız
Kendinizi umutsuz ve neşesiz hissediyorsanız
Eskiden çok farklı bir insan olduğunuzu düşünüyorsanız
Yalan söylemeye başladıysanız

Gaslighting uygulayan kişinin sadece haklı olmaya ihtiyacı yoktur. Sizin de onun haklı olduğuna inanmanıza ihtiyacı vardır. İstismarcı ilişkisinin bitme olasılığını azaltmak içinde gaslighting uygulayabilir. Mağdur üzerindeki gücünü ve kontrolünü arttırarak istismarcıyı kendine bağımlı hale getirir.