Otomotiv sektörü tarihsel bir süreç yaşıyor. Başta dizel olmak üzere içten yanmalı motorlara sahip araçlar pek çok ülkede yavaş yavaş yasaklanıyor. Bu yasaklar bugünden geçerli değil tabii. Ancak İngiltere’den Fransa’ya, Hindistan’dan Japonya’ya pek çok devlet önümüzdeki 15-20 yılda tüm petrol bazlı yakıta sahip otomobilleri ortadan kaldırılması ve elektrikli araç kullanımının %100’e ulaşması planlanıyor.
Mart 2019 itibarıyla Norveç’te satılan otomobillerin yüzde 58’i elektrikli araç. Norveç bu konuda örnek ama biraz istisnai bir ülke. Otomotiv sektörü Elon Musk’ın ufak bir kıvılcımla ateşlediği ve “Tesla Efekti” adı verilen bir dönüşüm içinde. Volkswagen’in dizel skandalı da çorbaya eklenen son tuz oldu.
Elektrikli Otomobiller Yeni Bir Fikir Değil
Burada küçük bir parantez açmak lazım. Elektrikli otomobil kavramı yeni doğmuş bir fikir değil. Hatta daha petrol bir yakıt olarak insan hayatında yokken, 1800’lü yılların başlarında Macaristan, Hollanda ve Amerika Birleşik Devletleri’nde küçük ölçekli elektrikli otomobillerin üretildiği biliniyor. 1800’lü yılların sonunda, 1900’lerin başında New York ve çevresinde küçük, hafif ama kısa mesafeye sahip elektrikli otomobiller sessiz ve temiz olduğu için özellikle kadınlar tarafından tercih ediliyor.
Ancak ilk petrol kuyusunun açılması, henüz elektriğin yeterince yaygınlaşmamış olması ve belki de zamanla gelişen petrol lobisi, elektrikli araçların üretimini ve kullanımını uzun süre sessizliğe gömüyor. Tek tük üretimler, denemeler fazla ses ve satış getirmiyor. Ta ki vizyoner ama skandallarla dolu iş adamı Elon Musk’ın, 2003 yılında kurulan Tesla Motors’un yönetiminde söz sahibi olması ve otomotiv sektörünü baştan aşağı değiştirecek fitili ateşlemesine kadar.
Bugün dünya çapında satılan elektrikli araç sayısı hala oldukça az sayılır. Ancak otomotiv sektöründe gelecek öngörüleri güçlü bir dönüşümü işaret ediyor. Teknolojiye yatırım yaptıkça elektrikli otomobillerin bataryaları hafifliyor, kapasite artıyor, menzil uzuyor.
Elektrikli Otomobil Satışı İvme Kazanıyor
Bloomberg Yeni Enerji Piyasası (BNEF)’in raporuna göre 2040 yılında dünya çapında satılan otomobillerin %57’sinin elektrikli olacağı tahmin ediliyor.
Elektrikli araçlar hala geleneksel otomobillere göre kısmen daha pahalı. Ama çeşit arttıkça, daha fazla oyuncu işin işine girdikçe rekabet artıyor, teknoloji geliştikçe maliyetler düşüyor. Doğal olarak da otomobil satış fiyatları da her geçen gün azalıyor. Üstelik elektrikli bir otomobil sahibi olmak, benzin veya dizel yakıtla çalışan bir otomobile göre çok daha az maliyetli. Elektrik ucuz, çok fazla bir parçası olmayan aracın bakım masrafı yok denecek kadar az.
Günümüzde dünya çapında yıllık yaklaşık 2 milyon elektrikli araç satılıyor. BNEF’in projeksiyonlarına göre 2040 yılında bu rakamın 56 milyona ulaşması bekleniyor. Aynı süreçte şu anda 85 milyon olan yıllık içten yanmalı motora sahip araç satışının 42 milyona düşeceği tahmin ediliyor.
Türkiye ne noktada?
Türkiye’de elektrikli araçlar henüz gerektiği kadar teşvik edilmiyor. Satılan araçlar pahalı ve model sayısı bir elin parmaklarını geçmeyecek kadar az. Ancak Türkiye bir otomotiv üssü. Otomotiv, Türkiye’nin ihracatta lider sektörü. Bu ihracatın yüzde 80’nine yakını da Avrupa Birliği ülkelerine gerçekleşiyor. Avrupa bu kadar hızlı bir dönüşüm yaşarken Türkiye’nin bu dönüşüme ayak uydurmaması düşünülemez. Kısa zaman içinde Türkiye’de elektrikli araç üretimi ve yaygın satışı başlayacaktır. Mali anlamda pek çok açıdan avantajlı olacak elektrikli araçlar da kısa sürede yaygınlaşacaktır.
Ancak unutmamak lazım ki elektrikli araç üretilmesi, satış için yeterli değil. Elektrikli araç şarj istasyonlarının da yaygınlaşması gerekiyor. Bu konuda Türkiye’nin batı kıyılarında yatırımlar artıyor ama tüm ülkenin geniş bir ağa kavuşması biraz zaman alacak gibi. Aslında iş biraz yumurta – tavuk sendromuna dayanıyor. Yeterli elektrikli araç yollarda olursa, şarj istasyonu sayısı da artacaktır. Aksi durumda o istasyon yatırımcı için ölü bir yatırıma döner.
Bu içerik Ozan Onat tarafından GelecekŞimdi adına, kooplog.com için özel olarak hazırlanmıştır.
Tesla’dan Dört Ayaklı Dostlarımız için Yenilik: Köpek Modu
İlginizi Çekebilecek Faydalı Bağlantılar:
