Çoğu kitapta ismi geçen ve efsanelerde kendine yer bulan Lilith, Musevilik ve Hristiyanlık inançlarında yer alır. İnanışlarda önce Adem’in mi yoksa Lilith’in mi yaratıldığı tartışma konusudur. Kimi inanışa göre ilk olarak Lilith daha sonra Adem yaratılmış, kimi inanışa göre ise ikisi de aynı topraktan yaratılmıştır.
Musevilik’in kitabı olan Talmud’da ise Adem ile birlikte aynı topraktan yaratıldığı yazmaktadır. Talmud kitabının ilerleyen bölümlerinde ise Adem’in kaburga kemiğinden yaratılan bir diğer dişiden bahsedilir ki bu kişi Havva’dır.
Lilith Efsanesi Nedir?
Lilith; bembeyaz teni, uzun, dalgalı ve gür kızıl saçları, kehribar rengi gözleri ve zarif bedeni ile çok güzel bir kadındır. Lilith, Adem ile aynı topraktan ve kilden yapılmış bu nedenden dolayı da eşitlik beklemiştir. Adem ise Lilith’ten kendisine itaat etmesini beklemiş fakat Lilith bu isteği reddetmiştir. Adem’in tahakkümüne daha fazla karşı koyamayan Lilith Tanrı’nın yasak ismini söyleyerek Cennet’ten kovulmuş ve Kızıldeniz yakınlarına sürülmüştür.
Rivayet edilene göre Lilith, Kızıldeniz yakınlarında bir mağarada yaşamaya başlamış. Kızıldeniz yakınlarında kendi gibi dışlanmış olan iblislerle yaşamaya başlayan Lilith’in baş iblis Lucifer ile birliktelik yaşadığı iddia edilir. Yaşadıkları ilişkiden dolayı Lilith her gün 100 çocuk doğurur ve bu 100 çocuk şeytan veya cin olarak dünyaya gelir. Bir diğer inanışa göre yeryüzünde bu kadar çok kötülüğün var olmasının sebebi Lilith’in her gün doğan çocuklarıdır.
Bu esnada Cennet’te kalan Adem, Allah’a Lilith’i geri getirmesi için yalvarmıştır. Tanrı da üç meleğini göndererek Lilith’i Cennet’e tekrar çağırmış fakat Lilith kabul etmemiştir. Çağrıya olumsuz cevap veren Lilith, her gün 100 çocuğunun da öldürüleceğine dair tehdit edilir fakat yine de aldırış etmez. Tanrı’nın çağrısına olumsuz cevap veren Lilith’in her gün çocukları öldürülmeye başlanır.
Tanrı, Lilith’in geri dönmeyeceğini anladığı zaman Adem’in kaburga kemiğinden Havva’yı yaratır. Eşit olmamaları ve Havva’nın Adem’e itaat etmesi için kaburga kemiğinden yaratmış ve Havva’yı Lilith’e benzetmiştir. Havva’nın yaratılmasından sonra Adem Lilith’i unutur ve Havva ile yaşamaya başlar. Çocuklarının öldürülmesinden dolayı canı yanan Lilith bunu duyunca daha da sinirlenir ve kıskançlık krizine kapılır.
Lilith, baş iblis Lucifer’in kılığına girerek Cennet’e girer ve Havva’yı yasak elmayı yemesi konusunda ikna etmeye çalışır. Havva ikna olduktan sonra gider ve Adem’i de ikna eder böylece ikisi de Cennet’ten kovulur.
Lilith bir yemin etmiştir. Adem’den gelen her çocuğa öldüreceğine dair yemin eden Lilith, Adem’in ölümlü kendisinin ise ölümsüz olmasıyla bu yeminini daha rahat uygulayacaktır. Bundandır ki doğum yapan lohusa kadınlar ve çocukları 40 gün yalnız bırakılmaz ve lohusaların başına kırmızı kurdele bağlanır.
Lilith efsanesi pek çok dinde ve inanışta kendine yer bulur. Türk mitolojisinde “Al Basması” ya da “Al Karası” olarak bilinir. Pers, Sümer ve Babil mitolojilerinde, İbranice kaynaklarda, Gılgamış Destanı’nda yeraltı dünyasına ve gecelere hükmeden kötü dişi ruh olarak bilinir.
Lilith aynı zamanda feminizmin ilk savunucularından biri haline geldi ve baş kaldıran kadının simgesi oldu.