Edmund Halley kimdir?
Edmund Halley tarih 8 Kasım 1656 ‘ yı gösterdiğinde İngiltere’de dünyaya gözlerini açtı. Henüz 19 undayken “Kepler Yasaları” üzerinde çalışmalarına başladı. 1676’yılına gelindiğinde ise Edmund Halley Okulu bıraktı ve güney yarım küredeki yıldızları incelemeye karar vererek Saint Helena Adası’na gitti. Saint Helena Adası’nda sekiz aylık çalışması sonucunda 3350 kadar yıldızın bulunduğu konumu tespit etti. Ayrıca Edmund Halley Merkür geçişlerini de gözlemlediğini belirtelim.
Edmund Halley 1705 yılı yayınlanan Synopsis Astronomiae Cometia (Kuyrukluyıldızlar Astronomisine Toplu Bakış) isimli eserinde tüm kuyrukluyıldızların gözlemleyip incelemiştir. Edmund Halley Amca 1337-1698 arasında gözlenmiş tüm 24 kuyrukluyıldızın yörünge elemanlarını da hesaplamıştır.
Edmund Halley Amca hesaplamak ile de kalmamış üçünün yörünge elemanlarının birbirine benzerliğinden dolayı tüm geçişlerin aynı kuyrukluyıldıza ait olabileceğini dair fikrini de öne sürmüştür. Edmund Halley, Güneş ‘in dünyaya olan uzaklığını saptayarak geçiş yapmayan yıldızların da bir öz hareketi olduğunu ilk kez belirlemiştir. Kuyrukluyıldızlarla ilgili yaptığı çalışmalar ile hafızalara kazanan Edmund Halley 1742 ‘de hayata gözlerini yummuştur.
Halley’in Kuyruklu Yıldızı
Halley Çikolatası Türkiye’de yeni bir kategori oluşturan marka oldu. Çikolatanın ilhamı ise şüphesiz Edmund Halley’in kuyruklu yıldızı. 1988 yılında piyasaya çıkarılan ve gerçek çikolata kaplı bisküvi arasındaki marshmallowdan oluşan Halley çikolata ‘ nın çıkış hikâyesi Edmund Halley ile bağlantılı. Edmund Halley Güneş’in yörüngesinde dönen bir göktaşı olduğunu tespit ederek her 76 yılda bir Dünya’nın yakınından göktaşı geçeceğini hesapladı. Bir sonraki göktaşının ziyaretinin ise 1758 yılı olacağını hesapladı ve Edmund Halley ‘in de tahmin ettiği gibi 1758 yılına gelindiğinde Halley kuyruklu yıldızı Dünya semalarında göründü.
Ama bu tahmini geliş tarihini hesaplayan Edmund Halley maalesef bu önemli olayı göremeyerek 1742 yılında hayata veda etti. Edmund Halley ‘in ölümünden on altı yıl sonra Halley kuyrukluyıldız Dünya semalarında görüldü. Edmund Halley ‘in bu hesaplamasının doğru çıkması ile birlikte bu kuyruklu yıldızın ismi Halley oldu. Astronomlar Edmund Halley’in ölümünden sonra geriye doğru hesap yapıp Dünya literatüründe bir inceleme başlattılar. Yapılan bu inceleme sonrası ise Halley kuyruk yıldızının M.Ö 240 yılında Çinliler tarafından resmedildiğini keşfettiler.
Tarihçilerin ve astronomların hesaplamasına göre Hz. İsa’nın doğumunda görülen kuyruklu yıldızın da Halley olabilme olasılığı var. Hz. İsa’nın doğum tarihi tam olarak bilinmese de 24.12.0000 olduğu tahmin edilmekte. Halley’in kuyruklu yıldızı edebiyatçıların da ilgi odağı olmuştur. Halley kuyruklu yıldızının görülmesinden 15 gün sonra doğan Mark Twain, Halley’in bir sonraki görünmesinden sonra öleceğini otobiyografisinde belirtmiştir.
Takvimler 21.04.1910 ‘u gösterdiğinde Halley kuyruklu yıldızının görülmesinden sonra Mark Twain gözlerini dünyaya kapamıştır. Edmund Halley’in bilim dünyasına katkısı olduğu gibi insanlığa da katkısı olmuştur. Herkeslere küsmüş olan Cambridge Üniversitesinde bilimsel araştırmalarda yapan ve o zamanlar pek de bilinmeyen Sir Isaac Newton’un tanınmasında katkısı olmuştur. Sir İsaac Newton eserlerinin bastırılıp gün yüzüne çıkarak okurlar ile buluşmasını sağlamıştır.
Halley Kuyruklu Yıldızının Bir Sonraki Ziyareti Ne Zaman?
Halley kuyruklu yıldızının bir sonraki ziyaretine gelecek olur isek; Halley Dünyamızı en son 1986 yılında ziyaret etti. Astronomların tahminine göre ise bir sonraki ziyareti 2061 yılında olacak. Halley kuyruklu yıldızının gerçek şekli fıstığı andırsa da göklerde farklı görünüyor. 15 km uzunluğunda ve 8 km genişliğinde olan bu komet Güneş’e yaklaştığı zaman buharlaşıyor ve Güneş rüzgârı ile arkasına doğru saçılıyor.
Saçılan toz ve buz bulutu parlatarak çıplak gözle kuyruk gibi görülüyor. Yörüngesi tıpkı bir elips gibi olan Halley kuyruklu yıldızı, Güneşe Venüs’ten de daha yakın olup Plüton’dan bile daha uzağa gidebiliyor. Bir sonraki ziyareti 2061 tarihinde olan Halley yıldızını eğer ki doğru zamanda doğdu iseniz tıpkı MarkTwain gibi Halley’i hem çocukluğunuzda hem de yaşlılığınızda görürsünüz.
Bu İçeriği Okuduğunuz için Önerdiğimiz İçerikler:
- ”Ezberlemeyin!” Diyen Bir Bilim İnsanı: Cahit Arf’ın Tavsiyesi
- Analitik Zeka Vs. Pratik Zeka: Hangisi Daha Önemli?
- Ev Rahatlığında Dil Öğrenme Deneyimi: Akıllı Hoparlör Lily
İlginizi Çekebilecek Faydalı Bağlantılar:
