Çin soykırım suçunu örtbas etmek için 20 milyon internet savaşçısını, medya trolünü piyasaya sürdü.
ideolojik propagandasını devletin eli ve kitle iletişim araçları ile dünyaya yayıyor. Çin’in yurt dışı yayınları bir birim oldu. Çin, sadece ideolojik propaganda için 400 milyar dolar kaynak kullandı.
Facebook,Twitter..vs batı kaynaklı Sosyal medya ağlarında Çin istihbaratına çalışan troller Uygurları takip etmek için Fake Uygur profilleri kullanıyor. Çin istihbaratına çalışan bazı Uygurlar olduğu gibi Türkiye’de ÇKP’nin bir şubesi gibi hareket eden Çinci Maocu Vatan partisi trolleri ‘de Çin istihbaratına bilgi aktarıyor.
Çin kendisi kurduğu Wechat, Sina Weibo, Zhİhu, Meituan, Douyın ve Douban ,Tıktok gibi farklı amaçlar için geliştirdiği birçok sosyal medya uygulaması bulunmaktadır. Çin (dışarıya kapattığı) kendi sosyal medya stratejisi ile farklı ülke, grup ve kişilerin paylaşımlarına engel olmaktadır.
Çin’in WeChat, Sina Weibo, Zhihu, Meituan, DouYin ve Douban gibi farklı amaçlar için geliştirdiği birçok sosyal medya uygulaması bulunmaktadır. Bu uygulamaların kullanıcı sayısı 200 milyon ile 1 milyar arasında farklılık göstermektedir. Yaratılan markalar yerel sosyal medya uygulamaları Çin işgalindeki ülkerin kontrollüne katkı sağlamıştır.
Tencent QQ, Tencent Video, Baidu Tieba ve Toutiao başta olmak üzere birçok sosyal medya platformu geliştiren Çin, Batı merkezli uygulamaları yasaklamaktadır. Bu yasaklar diplomatlar başta olmak üzere hükümet temsilcilerine karşı esnetilirken, dış ilişkilerde Batı merkezli platformlar sıkça kullanılmaktadır. Batı kökenli sosyal medya uygulamalarına müdahale etme şansı bulunmayan Çin, ülke içindeki olayların ve bilgilerin yayılmasının önüne geçmek için kendi sosyal medya uygulamalarını geliştirmiştir. Bu yüzden Çin’den dışarı çıkan içeriklerin devlet kontrolünde olduğu bir tablo bulunmaktadır.
Ekonomik, siyasi ve toplumsal açıdan daha avantajlı olan yerel sosyal medya platformları merkezi hükümet tarafından denetlenebilmektedir.
Vatandaşlarını farklı uygulamalar ile gözetleyerek takip edebilen Pekin yönetimi Komünist Parti’ye karşı gelişebilecek olan muhalif faaliyetlerin önüne yerel sosyal medya platformları ile geçmektedir
.2009’da Çin’in doğusundaki şiddet olaylarında insanları Komünist Parti’ye karşı kışkırttığı gerekçesiyle yasaklanan Twitter’a alternatif olarak yaratılan Weibo, günümüzde 400 milyondan fazla kullanıcıya ulaşmıştır. Örneğin 123,7 milyon kişi tarafından Weibo’da takip edilen Xie Na bir aktör olarak Twitter kullanıcılarına kıyasla daha fazla kişiye ulaşabilecek veya etki edebilecek bir konumdadır. YouTube ile benzer yönlerinin olduğu Tencent Video günümüzde 900 milyon kişi tarafından aktif olarak kullanılmaktadır.
Douban ve Tencent QQ gibi uygulamaları da Batı merkezli sosyal medya uygulamaları ile karşılaştırmak mümkündür .Ayrıca küresel düzeyde internet üzerinden en fazla kullanılan 25 uygulamanın 13’ünü üretmiş olan Çin, ilk on platformun ise 7’sini kendi bünyesinden çıkarmıştır. Ekonomik olarak uluslararası arenada bir güç haline gelmek isteyen Çin, sosyal medya alanını da domine eden bir aktör haline gelmek istiyor.. Bu bağlamda geliştirilen sosyal medya uygulamalarında hedefler şu şekildedir;
Çincenin yaygınlaştırılması
Bilgi ve veri güvenliğinin kontrol edilmesi
ÇKP tarafından kontrol edilen sosyal medya uygulamalarının oluşturulması
Ekonomik katma değerin yurt içinde değerlendirilmesi
Vatandaşların özel yaşamlarının denetlenebilmesi,
Çin tarafından Doğu Türkistan ve Tibet’te işlenen soykırım suçlarının üstünün örtülmesi
Vatandaşların Çin yönetiminin kontrol ettiği ölçüde bilgilere ulaşması
Yurt dışından erişilebilecek kanalların engellenmesi. Çin yönetimi bunu bilgi kirliliğine neden olabilecek iletişim kanallarının önüne geçilmesi olarak değerlendirmektedir
.Batı kökenli sosyal medya uygulamalarının yasaklanması ve onların yerine kullanılacak alternatifler oluşturulması ve desteklenmesi
Komünist parti yönetimine karşı gelişebilecek olan muhalif eylem ve bilgilerin önüne geçilmesi
Çin, medyayı sıkı kontrol altına alırken, Çin’de yasak olmasına rağmen Facebook, Twitter ve Youtube gibi sosyal medya araçları üzerinden karalama kampanyalarını hız kesmeden devam ettirmektedir.
Çin adına propaganda yapan birçok medyanın Çin’in anakarasından kontrol edildiği ve çok sayıda yan kuruluşlarla müşterek bir çalışma içinde olduğu anlaşılan gerçekler içindedir. Çin Komünist Partisi adına yurt dışında propagandalar yürütmekte olan CGTN, sosyal medya üzerinden İngilizce, Arapça, Fransızca, Arapça, İspanyolca ve Rusça olmak üzere ondan fazla kanalda yayın yapan bir propaganda kuruluşudur. CGNT’nin tüm kanallarının abone sayısı toplamda 4 milyonun üzerindedir. CGTN Doğu Türkistan ve Uygurlar hakkında çok sayıda belgesel ve röportaj videosu yayınlamıştır. Özellikle Doğu Türkistan’daki soykırımı örtbas etmek için yoğun bir çaba içerisinde olduğu tüm içeriklerinden anlaşılmaktadır. ABD ve Avrupa’da yaşayan Müslüman asıllı ünlüler de bu kanal üzerinden Çin’in propaganda kampanyasına katılmışlardır.
Çinin baskıcı bir şekilde sosyal medyayı kontrol eden tekno- ulusalcı Çin – Han nazist uygulamaları Sosyal medyayı İstihbarat için kullanmak için yeni alanlar. açıyor.
Kaynakça:
1)Sait Yılmaz, Temel İstihbarat Toplama-Analiz-Operasyonlar, Kripto Yayınları, (Ankara, 2018), 237.
2)Tanay Yücel -Çinin Dijital istihbaratının Uygurlar Üzerinde Çalışmaları-https://www.kooplog.com/cinin-uygurlar-uzerinde-sosyal-medya-istihbarati-calismalari/