Günümüz iş alanlarında sıkça karşılaşılan kadın çalışanlar için görünmez bir engel olan, özellikle yöneticilikte hiyerarşik yapı içerisinde daha çok karşılaşılan bu durum kadın yöneticilerin üst yönetimlere geçmesini engelleyen yapay bir engeldir.
Cam tavan kavramının literatürde ki asıl açıklaması: Cinsiyete bağlı farklılıkları temel alan engellerdir. Cam tavan kavramı 1970’lerde ABD’de ” kadın yöneticilerin üst düzey yönetime geçmesini engelleyen, kadın yöneticilere önyargılarla yaklaşılan yapay bir engel” olarak kullanılmaya başlanmıştır. Aslında cam tavan kavramı iş hayatında sadece kadınlar için kullanılan bir kavram değildir. Etnik azınlıklar ile erkek yöneticilerinde tıpkı kadın yöneticiler gibi gelişmesi ve hiyerarşik yapıda üst yönetime geçmesini de engelleyen bir kavram olarak kullanılır.
İşletmelerde cam tavan, genellikle cinsiyet temelli engelleri oluşturmaktadır. Cinsiyet temelli engeller, toplumsal rollerden kaynaklanmaktadır. Bunlar; mesleki cinsiyet ayrımı, cinsiyete dayalı farklı ücretlendirmeler, kadın yöneticilerin örgüt kültüründe gelişmesini engellemek, iletişim eksiklikleri ve davranış tarzları olarak sıralayabiliriz.
Kadınların toplumsal rollerinin daha fazla olması nedeni ile cam tavanlara daha çok maruz kaldığını görmekteyiz. Cam tavanlar kadın yöneticiler için ” anne izi” yani, ”doğum yaptıktan sonra işten çıkma” anlamına gelmektedir. Kadın yöneticiler bu rollerinden dolayı daha çok yatay statülerde çalıştırılmaktadırlar. Bu durum kadın yöneticilerin yatay statüde yer almasından dolayı terfi alamamaktadırlar. Böylelikle ücretlendirmelerde düşük ücretlere tabii tutularak dezavantaja dönüşmektedir.
Cinsiyet temelli engellerin önüne geçilmesi için günümüz bilgi çağının hızla gelişen araştırma- geliştirme, yenilik ve bilgi ağırlıklı iş alanlarında feminen değerler yükselmekte ve bu durumda cam tavan kırılmaları gerçekleşmektedir. Cam tavan kırılmalarına örnek olarak Fortune 500 şirketini verebiliriz. 2019’da Fortune 500 şirketlerine liderlik eden 33 kadın baş yönetici (CEO) vardı. Bu rakam 2019 yılına kadar ki en yüksek kadın yönetici sayısı olarak kaynaklara geçmiştir. Diğer bir örnek ise; New York’ta kâr amacı gütmeyen Catalyst şirketi, Kadın çalışanların hiyerarşik geçişlerinin önünde ki engellerin aşılması için, işverenler ile işbirliği imkanı sunmuştur.
Küreselleşme ile birlikte kadın yöneticilerin nicel ve nitel anlamda artmasını ve iş dünyamızın üst kademelerine çıkmasını sağlayacak imkanların daha çok kadın yöneticilere verilmesi temennilerimle…
