Şüphesiz hepimizin cevabını en çok merak ettiği sorulardan biri, çalışmadan hayatımızı idame ettirebilir miyiz sorusu. Bunun cevabını net bir şekilde evet olmasını öyle çok isterdim ki. Kendi adıma konuşmam gerekirse dünyadaki en büyük eziyetlerden birinin hayatını devam ettirmek için asla sevmediğin bir işte çalışmak olduğunu düşünüyorum. Sana para kazandıracak bir iş ile alakalı eğitim almak, daha sonra eğitim aldığın alanda 20 belki de 30 yıl boyunca çalışarak geçinmeye ve hayat şartlarını iyileştirmeye çalışmak… Herhalde bundan daha üzücü çok daha az şey vardır dünya üzerinde.
Elbette yaşamak için maddi kaynağa ihtiyacımız olduğu gerçeğini gözardı etmiyorum. Ama yine de bunun ne kadar adaletsiz bir düzen olduğunu inkar edenlerle de sıkı bir savaşa girebilirim. Bir insanın dünya üzerinde sahip olduğu en ama en önemli şey zamanıdır. Hiçbir şekilde geri alamayacağı tek şey yaşadığı günler ve yıllardır. Eğer toplama bakarsanız hayatımızın eğlenerek ve huzurla geçirdiğimiz belki de beşte biri için, beşte dördünü okuyarak ve çalışarak geçiriyoruz. Yani dünya bizim zamanımızı para karşılığında bizden satın alıyor ve aslında, eğer sevmediğiniz bir işi yapıyorsak, karnımızı doyurmak ve idealimizdeki gibi yaşamaya biraz daha yaklaşmak için asla ama asla geri dönüşü olmayan bir hata yapıyoruz. Dünya üzerindeki zamanımızı insanlara satıyoruz…
Çalışmadan Yaşamak Mümkün Olabilir Mi?
Çalışmadan yaşamak mümkün olabilir mi sorusunun cevabı aslında pek çok dinamiğe bağlı. Elbette çalışmadan yaşamak mümkün olabilir ama bunun için belirli koşulların sağlanmış olması gerekmektedir. Eğer aileden zenginseniz, kafanızı sokacak bir eviniz ve faturalarınızı ödeyip karnınızı doyurabilecek kadar maddi birikiminiz varsa ve gözünüz daha yükseklerde değilse elbette çalışmadan yaşamak mümkündür. Aynı çocukken yaşadığınız gibi yani… Eğer birileri tarafından kazanılmış ve sizin kullanımınıza sunulmuş bir para, bir kaynak varsa haliyle sizin bunları elde etmek için çalışmamız gerekmez. Böyle bir durumda da zamanınızı belirli kazanımlar elde etmek için harcamazsınız.
Elimizde hiçbir şey olmadığı durumlarda da çalışmadan yaşamak mümkündür. Ama elbette bu da bazı koşullar doğrultusunda gerçekleşebilir. Öncelikle tek başına olmalısınız ve sorumluluğunu aldığınız, yani karnını doyurmanız ve canını korumanız gereken kimse olmamalı. İşte şimdi çalışmadan bir hayat yaşamaya hazırsınız. Ama elbette burada da insanın aklına şu soru geliyor: Çalışmadan yaşayacağım bir hayat gerçekten beni tatmin edecek her şeye ulaşmak için yeterli imkanları barındıracak mı? Gün boyu karnınızı doyuracak, yani size bedava yemek verecek bir yerler bulmak için arayışta olabilirsiniz. Göçebe bir hayat yaşayıp uygun bulduğunuz her yerde uyuyabilir ve su kaynağı bulduğunuzda temizlenebilirsiniz. Şimdi bu yazdıklarım ne kadar ütopik gelse de, dünya üzerinde bu hayatı benimseyen binlerce insan olduğu gerçeğini de unutmamak gerekir. Ben doğanın her koşulda, hayatta kalmak isteyen bir canlının yanında olacağına inanıyorum.
Çalışmamanın Psikolojik Sonuçları
Bu yazı içerisinde benim en çok değerlendirmek istediğim başlıklardan bir tanesi de buydu. İnsanlar her zaman nefret ettikleri ve kendilerine cehennem azabı gibi gelen işlerde çalışmazlar. Bazen, bu çok nadir olsa da, insanlar sevdikleri veya kendilerini bir işe yarıyormuş gibi hissettikleri işlerde de çalışıyor olabilirler. Bu anlamlı meşguliyetin insan hayatından çıkması insan psikolojisini kesinlikle ama kesinlikle oldukça olumsuz etkileyecektir. Bunun örneklerini emekli olduktan sonra bir anda çöken veya uzun yıllar süren iş hayatının ardından emekli olup evde oturmaya başlayan ama bir türlü, bu meşguliyetlere sahip olmadığı hayata alışamadığı için devamlı uğraş arayan insanlarda da görebilirsiniz. Yani eğer maddi açıdan çalışmadan bir hayat sürdürmenin mümkün olup olmadığını soruyorsanız size bunun zor olacağını ama bir şekilde mümkün olabileceğini söyleyebilirim. Ama çalışmaya ve üretmeye bağımlı bir insansınız çalışmadan yaşamanın manevi olarak sizi tatmin etmeyeceğini ve ömrünüzü kısaltacağını da üzülerek söyleyebilirim.