Buz Hokeyi Nedir?
Buz Hokeyi, kaygan buzla kaplı ölçeklendirilmiş bir alanda, altışar kişilik iki takım arasında oynanan bir takım sporudur. Buz sahada oynanması sebebiyle özgün, oldukça hızlı tempolu ve sert bir mücadele sporudur. Bir takımın puck denilen diski rakip takımın kalesine kadar sürüp, kaleye sokması oyunda ana hedeftir.
Buz Hokeyi Tarihi: Bandy
Buz hokeyinin, çim hokeyinin popüler bir spor olduğu Kuzey Avrupa ülkelerinde yaklaşık beş yüz yıl önce oynanmaya başladığı tarihçiler tarafından öne sürülmektedir. Kışın göl ve nehirler donduğunda, insanlar çim hokeyine benzer oyun oynarlardı ve bu oyuna ‘’bandy’’ ismi verilmişti.
Bandy, buz hokeyinin atası kabul edilirse buz hokeyinin de ilk kez orta çağlarda Kuzey Avrupalılar tarafından oynandığı kabul edilebilir. 19’uncu Yüzyıl ortalarında ise Kanada’da oynanmaya başlanmıştır. İlk resmi hokey oyununun 1855’te Kingston, Ontario’da oynandığı düşünülmektedir. Bandy konusunda en iyi ülkelerin ise Rusya, İsveç, Finlandiya ve Kanada olduğu biliniyor.
Bandy’e İngiliz Dokunuşu: Buz Hokeyinin Doğuşu
İngiliz öğrenciler, Bandyi Avrupa’ya buz hokeyi ile birleştirerek getirdiler. Montreal’de McGill Üniversitesi öğrencileri ve hocaları ilk maçı, 3 Mart 1875’ de yaptılar. McGill Üniversite öğrencisi William Robertson ilk kez buz hokeyi kurallarını yazdı. 1877 yılında ilk hokey pakını icat etti. Dünyanın ilk hokey ligi ise 1885’de Kingston’da yapıldı. 1890’da ilk defa Ontario Hokey Federasyonu kuruldu.
İngiltere’nin Kanada Genel Valisi olan Preston Lordu Stanley, bu spordan o kadar etkilendi ki 1892’ de top şeklinde, içi altın kaplı gümüş bir kupa yaptırdı ve bu kupa ‘’Stanley Kupası’’ olarak anılmaya başladı. Kuzey Amerika’ dan Avrupa’ ya sıçrayan buz hokeyi, hızla gelişme gösterdi.
Dünyanın kuzey ülkelerinde, soğuk olmaları nedeniyle, İskandinav ülkelerinde ve Rusya’da bu spor çok sevildi. 1908 yılında IIHF-Uluslararası Buz Hokey Federasyonu kuruldu. İlk üyeleri Fransa, İngiltere ve Belçika oldu. Buz Hokeyi Kış olimpiyat oyunlarına ise 1920 yılında dahil edildi.
Türkiye’de Buz Hokeyi Serüveni
Ülkemizin Kurtuluş Savaşı yıllarında bu sporla tanıştığı kabul edilmektedir. Çeşitli ülkelerden gelen askerlerin eğlence amaçlı İstanbul’da, donmuş sular üzerinde buz hokeyi oynadığı ve bu sporu geliştirmeye çalıştığı bilinmektedir. Buz hokeyinin Türk sporcular tarafından oynanmaya başlaması ise 80’li yılların başlarına dayanmaktadır.
Ankara’da Amerikalı Subay Glenn Brown’un ve İstanbul’ da Sinisha Tomic’in antrenörlüğünde, son derece kısıtlı malzeme imkanlarıyla buz hokeyi oynamaya başlayan Ankaralı ve İstanbullu iki grup genç, ilk kez 9 Ocak 1988 tarihinde, Ankara Atatürk Buz Pistinde, buz hokeyi maçı yapmışlardır.
1989 yılı ortalarında, Cüneyt Kozan ve Fahri Paslı tarafından kurulan ilk hokey okulu, Türk buz hokeyi adına atılmış en önemli adımlardan biridir. 1991 yılında Buz Hokeyi, Kayak Federasyonundan ayrılarak yeni kurulan Buz Sporları Federasyonu çatısı altına girmiştir. Türkiye yine bu yılda Uluslararası Buz Hokeyi Federasyonuna (IIHF) bağlanmıştır. Türkiye sadece kendi ülkesinde yetişen oyuncular ile Dünya şampiyonasına katılan tek ülke olmuştur.
Buz Hokeyi Kuralları – Nasıl Oynanır?
Buz hokeyinde iki takım yirmişer dakikadan oluşan 3 periyotlu bir oyun yapısında mücadele ederler. Bu periyotlar arasında 15 dakikalık molalar vardır ve moladan sonra takımlar kale değiştirirler. Buz hokeyi, 61 metre uzunluğunda ve 30 metre genişliğindeki buz pistlerinde, puck (pak) adı verilen diskle oynanır. Takımlar, biri kaleci olmak üzere altı kişiyle sahada yer alır. Sahadaki beş oyuncudan üçü hücum, ikisi de savunma oyuncusudur.
Oyuncular, buz hokeyi sopalarıyla pakı rakip takımın kalesine sokmaya çalışır. Oyuncular, maç içinde pakı vücutları ile yönlendirebilirler ancak sopa dışında, vücudun herhangi bir bölümüyle atılan goller geçersiz sayılır.
Futboldan aşina olduğumuz ofsayt terimi, buz hokeyinde de kullanılır. Buz hokeyindeki ofsayt kuralına göre, hücum yapan takım oyuncuları, pak hücum alanındaki mavi çizgiyi aştıktan sonra mavi çizgiyi geçebilirler.
Buz hokeyinin hem buz üstünde oynanması hem de hücum temelli bir spor olması sebebiyle hız çok önemli bir dinamiktir. İtişme, tartışma ve fiziksel sert temaslar oyunun adeta bir parçasıdır. Bazı oyunlar esnasında ciddi tartışmalar çıksa da genel kanı doğrultusunda, oyunun kimyası gereği bu tartışmaların doğal olduğu kanaatine varılmıştır.
Buz Hokeyinin Türkiye’deki Güncel Yeri
Türkiye Buz Hokeyi Federasyonu‘ndan alınan güncel verilere göre Türkiye’de şu anda bu sporu yapan 6.900 lisanslı sporcu bulunuyor. Ayrıca 187 Türk hakem de bu alanda görev yapıyor.
Buz hokeyinde Türkiye’de 5 lig bulunuyor, bunlar: Erkeklerde Süper Lig ve 1. Lig, Kadınlar Ligi’nin yanı sıra 20 Yaş Altı Genç Erkekler Ligi, 10-14 Yaş Grubu Yıldızlar Ligi. Aynı zamanda her yıl 6-10 yaş arası minikler turnuvası da düzenleniyor.
Türkiye’de beş ilde salon olması sebebiyle, turnuvalar da bu illerde düzenleniyor. İstanbul, Erzurum, Ankara, Kocaeli ve İzmir salonları ile kulüp ve sporculara hizmet veriyor.
Alternatif Bir Spor Arayışında Olanlar için Buz Hokeyi
Buz hokeyi öğrenmeye ve oynamaya karar verenlere profesyonellerden bazı tavsiyeler var. Öncelikle kendinize şu soruları sormanız bekleniyor: Soğuktan hoşlanıyor musunuz? Denge çok önemli, sizce bu konuda yetenekli misiniz? Buz hokeyi sert bir spor, çeviklik ve fiziksel dayanıklılık çok önemli. Kendinizi bu bağlamlarda zorlamaya hazır mısınız?
Elbette yukarıdaki soruların cevabının evet olması çok önemli. Ama cevabınız net bir evet değilse bile, kendinizi geliştirmeniz mümkün. Aynı zamanda bu spora gönül vermeden önce yaşadığınız ilin imkanlarının da size bu sporu yapmak için destek olup olamayacağını bilmeniz de önemli. Tüm bu şartlar sağlanıyor ve kendinizi hazır hissediyorsanız. Siz de buz hokeyine bir şans verebilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
Buz hokeyi kaç periyot?
Buz hokeyi maçları genellikle üç periyot halinde oynanır. Her periyot 20 dakika sürer ve toplamda maç 60 dakika sürer. Ancak, bazı özel durumlarda, maçın uzatma veya penaltı atışları gibi ek süreleri olabilir.
Buz hokeyi maçı kaç dakika sürer?
Buz hokeyi maçı genellikle 60 dakika sürer, bu süre üç eşit periyot halinde bölünmüştür. Her periyot 20 dakika sürer ve aralarında 15 dakikalık iki tane mola verilir. Ancak, maçın uzatma veya penaltı atışları gibi ek süreleri de olabilir. Buz hokeyinde, maçın tamamlanması için, tüm periyotların bitirilmesi ve takımların tam zamanlı olarak oynaması gerekmektedir.
Buz hokeyi kaç set?
Buz hokeyi maçları setlerden oluşmaz. Buz hokeyi maçları üç periyot halinde oynanır. Her periyot 20 dakika sürer ve toplamda maç 60 dakika sürer. Maçın kazananı, maçın bitiminde hangi takımın daha fazla gol attığına bağlıdır. Eğer normal süre sonunda bir beraberlik varsa, ek süreler veya penaltı atışları gibi ek yöntemler kullanılarak kazanan belirlenebilir.
Bu İçeriği Okuduğunuz için Önerdiğimiz İçerikler: