2019’un son gününden ve yılın son yazısından merhaba! Son iki yazımı okuduysanız, bu yılın son haftasını tamamen kendimi, evimi ve hayatımı sadeleştirme yolunda geçirdiğimi biliyorsunuzdur. Hala okumayanlarınız için linki bırakıyorum. http://aytiti.com/sade-bir-yasam-felsefesi-minimalizm/ Bu sadeleşme sürecini kendimce tamamladığımı düşündükten sonra son iki günümü keyif günü ilan ettim ve Netflix’in yeni Türk dizisi Atiye’yi izledim. Geçen hafta okuduğum, İskender Pala’nın Abumrabum kitabı ve dün izlediğim Atiye dizisi beni Nemrut dağına ve Göbeklitepe’ye yönlendirdi. (Kitapla ilgili yazımı okumak için; http://aytiti.com/kitap-okumaya-usenenleri-motive-edici-yazi/ ) Kitapta Nemrut dağından çok etkilenmiş ve dağ hakkında araştırma yapmıştım. (okumak isterseniz; http://aytiti.com/kral-kommagenenin-sarayi/ ) Dün Atiye’yi izlerken olayların yine Nemrut dağına yönelmesi, kitapta okuduğum tünelleri dizide görmüş olmak Nemrut dağına olan hayranlığımı daha da arttırdı. Öncelikle Atiye dizisi hakkındaki düşüncelerimi ve sonrasında Göbeklitepe üzerine öğrendiğim bilgileri sizinle paylaşmak istiyorum.
ATİYE – THE GIFT
Atiye, 27 Aralıkta yayınlanan, Netflix’in ikinci Türk dizisidir. Birincisi Hakan: Muhafız, onu izlemedim dikkatimi de hiç çekmedi izlemem diye düşünüyorum. Dizinin türü bilim kurgu, aksiyon ve dizide çokça gerilim sahneleri var. Şengül Boybaş’ın ” Dünyanın Uyanışı” adlı kitabından uyarlanmış. Hikayesi, olayların akışı, çekimler gayet güzeldi bence. İzlerken çok sürükleyici olduğu için keyifliydi ama beni rahatsız eden kısım, dizinin Türk dizisi değilde herhangi bir yabancı dizi etkisi bırakması. Yani; konuşmalar yabancı dizi replikleri gibiydi, bunun sebebi dizinin iki senaristinden birinin yabancı olması sanırım. Diğer konu, biz müslüman bir ülkeyiz ve dinimizin gerektirdiği kurallar var. Tamam televizyonlarda ki dizilerde de İslamiyetten etkiler yok ama en azından herkesin elinde bir kadeh, ağzında küfürlü cümleler, bu denli rahat bir yaşam şekli yok. Biz böyle değiliz zaten.Türk dizisi olması ve Türkiye’de çekilmesine rağmen neden sanki başka bir ülkede çekilmiş izlemini bırakmasına izin verilmiş buna anlam veremiyorum. Ses getirmek için, kendimizi kabul ettirmek için illa onlar gibi mi olmamız gerekiyor?
GÖBEKLİTEPE
Göbeklitepe, tarihin en eski ve en büyük tapınağı olarak bilinen arkeolojik bir yapıdır. Zaman içerisinde bir çok arkeolojik kazılar yapılmış, bulunan yapıların tarihin en eski yapısı olabileceği konusunda bilgilere ulaşılmış. Stonehenge de bu yapılardan birisi, ”Mimarlık ve Mühendislik Harikası; Stonhenge” adlı yazımda bu yapıdan bahsetmiştim. ( http://aytiti.com/nasil-insa-edildigi-cozulemeyen-5000-yillik-yapi/ ) Göbeklitepe’nin varlığı keşfedildikten sonra, bu tapınağın tarihin en eski tapınağı olduğu kesinleşmiş, o güne kadar bilinen doğrular alt üst olmuş. Göbeklitepe’nin, Stonehenge’den 7000 sene, mısır piramitlerinden 7500 sene ve Mezopotamya’da ki şehirden 5000 sene önce inşaa edildiği öğrenildi. Göbeklitepe’nin Çanak Çömleksiz Neolitik döneme ait olduğu biliniyor yani, insanlık tarihi açısından en eskiye dayanan bir zaman dilimine. Arkeolojik yapıdaki taşların üzerindeki hayvan, insan, yıldız figürleri o dönemde yaşayan insanlara mistik bir hava katıyor çünkü bu figürlerin çoğunun anlamı henüz çözülememiş.
Kazı çalışmaları sonucu, Göbeklitepe’nin sadece %10’una ulaşılabilmiş durumda ve tek bir tepeden değil yaklaşık yirmi tane tepeden oluştuğu biliniyor. Hepsi güneye bakan tapınaklar, yapıldığı dönem göz önünde bulundurulunca akla çok fazla soru geliyor.
- Yerleşik hayata bu dönemde geçtiği düşünülen avcı toplayıcılar tonlarca ağırlıktaki taşların bulunduğu bu tapınağı nasıl inşaa etti ?
- Tağınağın merkezinde ki iki insan figüründe kim tasvir edildi?
- Törenlerin yapıldığı düşünülen tapınakta, törenlerin amacı neydi?
- 12 adet T biçiminde alandan oluşan yapı düşünüldüğünde, o dönemde yaşayan avcı toplayıcılar için 12 sayısının anlamı neydi?
- Dairesel yapının içindeki toprak ve kireç taşı yapısının homojen olması, burasının bilinçli olarak kapatıldığı ve saklandığını gösteriyormuş. Göbeklitepe’yi neden sakladılar?
Bizim için bile bu kadar merak uyandıran bir kazının arkeologlar açısından ne kadar önemli olduğunu düşünmek zor değil. Atiye dizisinde yer alan arkeolog Erhan karakteride babasının kazıda bulduğu ama saklamak zorunda kaldığı bilgilere ulaşmaya çalışıyor. Bu süreci izlemekte oldukça keyifli tabii.
Yılın son gününden hoşçakalın. Yeni yıllar ve yeni yaşlarınızın yüzünüzde oluşturduğu çizgilerin, size zarafet ve olgunluk katması dileğimle.
