Bir Şiir “Züleyha” Gülümsememle Tahlil Ve Analiz.

 Bugün, kıymetli muhteşem şair ve yazar olan, dizeleriyle okurken hayran bırakan, yağmur dolu bulutlar gibi gönlü şiirle dizelerle hecelerle dolu olan okurken hayran bırakan Feride “Güşta” mahlaslı kardeşimin “Züleyha şiiriyle baş başayız. Bu muhteşem dizelerin arasında kardeşimin maharetli güçlü kalemi ve güzel gönlünün güzelliğini yansıtmak kolay olsa da, mısralarını açıklamak zor olacak, gerçi zor olana talibiz kardeşim gibi. Üstat Ahmet Hamdi Tanpınar’ın da dediği gibi yaşıyor kardeşimiz.

“bir adın kalmalı geriye
bütün kırılmış şeylerin nihayetinde
aynaların ardında sır
yalnızlığın peşinde kuvvet
evet nihayet
bir adın kalmalı geriye
bir de o kahreden gurbet”

Hatta Üstat Can Yücelin de dediği gibidir kardeşim.

“Yüreğinde aşk olmadan geçen her gün kayıpmış,
Aşk peşinden neden yalınayak koştuğunu anladım…

Acı doruğa ulaştığında gözyaşı gelmezmiş gözlerden,
Neden hiç ağlamadığını anladım…

Ağlayanı güldürebilmek, ağlayanla ağlamaktan daha değerliymiş,
Gözyaşımı kahkahaya çevirdiğinde anladım…”

Maşallah diyerek şiirimize devam edelim.

ZÜLEYHÂ

” Ezelden beri sevginin derinliği ancak ayrılık vakti bilinir “

Koptu ince yerinden sevdalık denen ipler

Şahlandı boynu bükük ayrılık kandilleri

Feda oldu bir hiçe koşar adım nasipler

Turkuaz denizlerin şaştı iskandilleri

Neye uzansa elim ırak kaldım sıladan

Züleyha bu sevdada payım yok hâsıladan

GİRİŞ

Sevdanın kopan ipleri kopunca kapıyı ayrılık açarmış buyur gel diyerek içeriye. Feda edilir gidilen varmak için adımlar varamaz… Turkuaz renginde denizler şaşar iskandilleri(denizin derinliğini ölçenler)şaşar, oysa onlar bunca derinliği ölçerken, hasretin derinliğini ölçemezler şaşırır kalırlar. Hasret ilinde uzansa da el varamaz tutamaz uzak kalmıştır sıladan. Ey Züleyha sevdiğim bu sevdada payım yok, hâsıla(sonuçta, ortaya çıkan görünen),yani aşkla sana varmayı düşünsem de, hasret ilindeyim payıma düşen hasret payıma sensizliği verdi, sonuçta sana varmam uzak, görünen sana varacağım yol yok.

GELİŞME

İçimde devinmekte ayrılık terazisi

Bilmiyorum vakitler firkatte kaça vurmuş

Umrumda mı vuslata devrik harf farazisi?

Meğer nidâlar aşka engel koyan bir surmuş

Neye değmişse gözüm unutmuşum kör topal

Züleyha aşkı bırak bir tek yalnızlığı al

Böyledir bazen deriz yalnız kalınca bu ne sevdasız yaman bir gece! Sessizlik, sarmış etrafımı kimsesizlikle, yanında duran umutsuzluk, sarmış oysa aşkın imtihanıdır bu. Devam edelim gelişme adına bir gelişme yok sadece sorgulamak var. İçimde hareket eden ayrılık terazisi sallanmakta doğru tartmamaktadır, tartamamaktadır! Biliyorum ki vakitler Firkat(ayrılık, ayrılış) nerede nasıl kaça vurmuş. Böyle olunca seni özlemek seni hatırlatan hasret seninle gönlümde iken umurumda mı vuslat(kavuşmak),devrik (Katlanıp kendi üzerine bükülmüş) harf farazi(belli olmayan).Umurumda mı hasretin içinde sen varken vuslat, harfler vuslatı anlatamazken bükülüp katlanarak kifayetsiz kalınca, vuslata dair belli olmayan sözlerle harfler seni vuslatı anlatamazken, meğer nidalar seslenişler feryatlar, umutsuzluk aşka engel olan kalenin surları gibi sağlam surlarmış. Bilemedim böyle olduğunu, neye bu hasretle nida feryatlarla baksa gözüm neye değse bakışım görmüyor, sanki görmeyi unutmuş kalmış kör topal. Kardeşimiz burada bize göz bakan gören gönüldür diyerek hakikati açıklıyor bu enfes dizeleriyle. Züleyha mutluluk neşe sevinç sen varsan var, şimdi sen bensiz yalnız kaldın o yalnızlığını alda gel, sen gelince birlikte yalnızlık yok olur şen mutlu oluruz.

ANA KONUSU

Ana konusu aşk hasret ve ayrılığa çare için yolların aranması. Hasret özlemle ilgili şiirlerimiz çoktur.

Güz Gelmiştir

Geri getirecek misin güneşlerini?
Donuk gözlerim özlüyor seni.
Ne yaparım ki güneşsiz, sensiz?
Kopuk köklerim bekliyor seni.
Geri getirecek misin ellerimi?
Güdük bileklerim özlüyor seni.
Ne yaparım ki elsiz, sensiz?
Çürük isteklerim bekliyor seni.
Geri getirecek misin ışıklarını?
Soğuk kâğıtlarım özlüyor seni.
Ne yazarım ki ışıksız, sensiz?
Boğuk harflerim bekliyor seni.
Geri getirecek misin ellerimi?
Kırık sözcüklerim özlüyor seni.
Ne yazarım ki elsiz, sessiz?
Yıkık tümcelerim bekliyor seni.
Bekleyeceğim
Gene de
Hiçbir tekne getirmese de seni—
Getirene dek
Hiçbir tekne.

Oruç Aruoba

Sesimde hayat verdi şuhmeşreb ayazlarım

Aşkın yedi katına kondu serçe kanadı

Züleyha gittiğinden soldu tüm beyazlarım

Neden şimdi üstümde siyahların inadı?

Neyi görmüşse kalbim hepsi bendini aştı

Görmüyorsun gidişin göz çukurumdan taştı

Devam edelim. Sesimde hayat verdi şuh meşrep(Yaradılış, huy, karakter, mizaç),yaratılış ve huyum gereği hayat verdi sesim, ayazlarıma kışlarıma seninle. Aşkın yedi katına çıkarak uçarak düşlerimle hayallerimle kondu gönlümün serçe kanadı. Züleyha sen gittiğinden beri soldu tüm beyazlarım kara oldu. Bilmem neydi neden üstüme geldi giyindi siyahlar matem mi var, nedir bu beyazlarımı siyah eden siyahların inadı. Düşlerim beyaz iken neden kakardı neden? Ne için?  Kalbim aşkı gördü aştı yolları, hasreti gördü aştı bentleri engelleri dağları, sen neden görmüyorsun ey Züleyha gidişinle gözlerimde akan yaşları, bak göz çukurundan aşarak yeryüzüne yanaklarıma damladı.

SONUÇ

Sevmek efruz eyleyen bir yıldızdı nezdimde

Baştan ayağa doğru sebatla dolamadım

Önceme beslediğim tüm öfkemi ezdim de

Sana dair harflerin mesulü olamadım

Neyi çizmişse kalem ateşefşandan beter

Züleyha yontulmamış kalemi kırma yeter

· · • • • ✤ • • • · · GÜŞTA

Seslendirme Mehmet Fikret ÜNALAN

Sevmek efruz (Tutuşturan, Aydınlatıcı. Parıltı) bir yıldız benim gözümde. Baştan aşağıya doğru sebatla (tez davranmakla, kararlılık göstererek) dolamadım, çok sabırsızdım oysa. Öncemde yani önce olanda beslediğim tüm öfkemi ezdim aşkla, sana dair seni anlatan hasret kalışımla anlatan kifayetsiz kelimelerin mesulü olamam. Neyi yazmışsa kalem yazmıştır ateşefşan (ateş saçan dağıtan serpen) daha da beter. Züleyha aşkla yeni yazmaya başlayan şekil almamış kalemi kırma yeter, o gönülden hissettiklerini yazar, yalanı değil doğruyu hissettiklerimi/hissettiklerini, ben gurbette iken gönlümdekini, seni yazar bunu böyle bil, kalemin suçu yoktur.

ÖLÇÜ VEZİN

7+7:14 Hece ölçüsüyle yazılmış

Kop tu in ce ye rin den/ sev da lık de nen ip ler

1      2   3  4  5     6   7/      8    9   10 11  12  13  14

Koptu ince yerinden sevdalık denen ipler A

Şahlandı boynu bükük ayrılık kandilleri     B

Fedâ oldu bir hiçe koşar adım nasipler      A

Turkuaz denizlerin şaştı iskandilleri            B

Neye uzansa elim ırak kaldım sıladan         C

Züleyhâ bu sevdada payım yok hâsıladan  D

YARIM KAFİYE (YARIM UYAK)

Dize sonlarında bulunan sözcüklerdeki tek ses benzerliğine yarım uyak denir.

Örnek

İp ler – Nasip ler –Sıla dan- hasıla dan

ÇÖZÜMLEME

Kayıp bir cümle hece söz gibiyim sanki bu gece. Okuduğum baktığım hiçbir kitapta beni, seni hasretimizi anlatacak sözcükleri bulamadım.  Sanki hasret ilinde bir düşün yangın yerindeyim yanmaktayım, sönememekteyim, adım atmaktayım varamamaktayım. Ah, bir uyanabilsem bu hasret şehrinde bu sancılı uykudan, bir yolunu bulsam bu hasreti bitirecek! Bu koca şehirde, tek başıma savaşmaktan yorgunum, aynen böyledir aşk kontrol eder sınar derecelendirmek için yolun yokuşuna sokar, bakar aşkı hak ediyor musun diye…

NETİCE VE ALGI

Hasret iline düşme neticesinin Hatice’yle yine alakası hiç yoktur. Sabırla durmak yol almak gerekir.

DÜŞÜNCE YAPISI

Aşkla olmanın güzelliği, içinde var olan hasretin o yâri hatırlatan akılda çıkarmayan özlemi anlatılmayla anlatılmaz yaşamak hissetmek gerek diyen kardeşime bu enfes şiirinden dolayı bir parça anlatabildimse karalaya bildimse ne mutlu bana. Başka bir şiirde görüşmek üzere aşkla şiirle kalın, selamlarımla.

Mehmet Aluç

Mehmet Aluç-Kul Mehmet
Subscribe
Bildir
0 Yorum
Inline Feedbacks
Tüm yorumları gör
Önceki
Laubali samimiyet istemiyorum!
Sonraki
eğitim sistemi

İlginizi Çekebilir

kooplog'dan en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerez (cookie) kullanıyoruz.