İlave birim yatırım ve tüketim harcamasının ekonomide yol açtığı genişlemeye çarpan mekanizması denilmektedir. Kamu harcamalarının milli geliri ne kadar etkilediğini ölçmede kullanılan katsayı olarak da ifade edilmektedir. Keynesyen iktisadi düşünce , istikrarsızlıkla mücadelede maliye politikası araçlarının kullanılmasını önermektedir. Keynesyen iktisadi düşünce’nin piyasaya devletin müdahale etmesini savunması ile çarpan mekanizması arasında yakından bir ilişki bulunmaktadır. Hükümetin ekonomiyi düzenlemek için doğrudan etkili olduğu Maliye politikalarını incelersek bunlar;
G0 Hükümet harcamaları= ΔY= (1/1-c(1-t))xΔG0
TR0 Transfer ödemeleri= ΔY= (c/1-c(1-t))xΔTR0
T0 Otonom vergi= ΔY= (-1/1-c(1-t))xΔT0
Olmak üzere 3 tanedir . (1/1-c(1-t)) ifadesine “çarpan katsayısı” adı verilir. Bu katsayı; hükümet harcamalarında, transfer ödemelerinde ve otonom vergilerde bir değişiklik yapıldığında denge reel GSYİH’nin bu değişiklikten ne kadar etkilendiğini gösteren katsayıdır. Keynese göre devlet ekonomide ki durgunluk dönemlerinde bu 3 maliye politikasını uygulamaya koyarak efektif talepteki yetersizliği gidermelidir.
Peki bu çarpan mekanizması nasıl işler onu inceleyelim. Hükümetin maliye politikası aracı olarak yapacağı bir harcama, üreticileri aynı tutarda bir reel GSYİH üretmeye teşvik edecektir.Bu üretim sonucunda ise üretim değeri üretim faktörlerine, faktör geliri olarak dağıtılacaktır. Bu faktör gelirlerinin bir sonraki dönemde farklı sektörlere yönelik harcanabilmesi için her dönemde bu gelirlerden önce gelir vergisinin düşülmesi, daha sonra da marjinal tasarruf eğilimi oranında tasarrufun düşülmesi gerekmektedir. Bu iki unsur düşüldükten sonra bu faktör gelirleri sonraki döneme tekrar harcama olarak aktarılabilecektir
