Doğru olmayan söze yalan denir. Fakat bu iş bu kadar basit değildir aslında. Kimi zaman söylediğimiz yalanlar ortaya çıkmaz ve biz bunun karşılığında kendimizi ödüllendirmiş oluruz.Örneğin; Bir anne tarafından 4 dilim pasta 4 kardeşe paylaştırılsın ben de bu kardeşlerden sivri zekalı olanı oynayayım.Küçük kardeşimin ilgisi başka yönde olduğunda onun tabağındaki pastayı da mideme indireyim.Tabi sonra küçük kardeşin feryadı figanı.Benim yediğim yemediğim sorulduğunda buna hayır dersem kendimi artı bir dilim pasta ile ödüllendirmiş olurum.Evet dersem muhtemelen canımı sıkacak bir ceza ile karşı karşıya kalacağım.
En son ne zaman yalan söylediğinizi hatırlayın desem eminim hatırlayamazsınız.Çünkü yalan söylemeye o kadar küçük yaşta başlarız ki (söz ile olması gerekmez) duyularımız,hareketlerimiz,sezgilerimiz daha tam evrimini tamamlamamış bile olsa aldatmaya yönelirler. Yapılan araştırmalar sonucunda 6 aylık bir bebeğin ilgileri kendine çekmesi için sebepsizce ağladığı, annenin geldiğinden emin olduktan sonra duraksayarak ara ara mızmızlanması buna örnektir. Aynı şekilde etrafındakilerin hoşuna gittiği için yalandan gülerler. Henüz yeni yürümeye başlamış bir oğlumuzun elini toprağa sürmesi sonrasında annesi tarafından farkedildiğini anladığında, sanki annesine “ toprağı karıştırmıyorum anne sana el sallıyorum” dermişcesine ellerini açarak salladığı gözlemlenmiştir.
Ünlü bir araştırmada da buna benzer olaylarla karşı karşıya gelinmiştir. 0-3 yaşında bir grup çocuk gizli kamera yerleştirilmiş bir odaya kapatılır.Odanın bir köşesine oyuncak konur.Çocuklara bu oyuncağa bakmamaları gerektiği sıkı sıkı tembihlenir.Kamera görüntülerinde çocukların %90’ı oyuncağa bakmıştır. Fakat çocuklara sorulduğunda %30luk bir dilim doğruyu söylemiştir. Aynı deney 3-6 yaş arasında çocuklara yapıldığında hiçbiri doğruyu söylememiştir.
Yalan söylemek etik değildir.Doğru olmadığının yanısıra kötü sonuçlar da doğurabilir. “Yalnızca çocuklar ve aptallar doğruyu söyler” diyenler aptalın ta kendisidir.Ebeveyn olarak suçu çocukta aramak yerine kendimize de bir göz atmalıyız. Toronto Üniversitesi’nde görev alan Kang Lee, anne ve babaların çocuklarına bu kadar çok yalan söylemesine şaşırıyor. Bulgularına göre “Çocuklarına karşı yalan söylememeleri gerektiği konusunda en çok uyarıda bulunan ebeveynler,çocuklarına en çok yalan söyleyenlerdir.” diyor.
