Bir Bilim İnsanı: Cahit Arf Kimdir?
Cahit ARF; bir çoğumuz onu 10 liranın arkasındaki ordinaryüs olarak tanıyoruz.
Ordinaryüs: En az beş yıl profesörlük yapmış, bilimsel çalışmalarıyla kendini tanıtmış öğretim üyeleri arasından seçilerek bir kürsünün yönetimiyle görevlendirilen kimselere verilen unvan.
Benim için ise Cahit ARF; “Bilim adamlığı bir meslek değil bir yaşam biçimidir.” sözlerine sahip, bilimle bütünleşmiş bir bilim adamı.
Cahit Arf ve Hayatı
1910 yılında Selanik’te doğan Cahit Arf, ilkokulu o yıllarda sultani adı verilen liselerin ilk kısmında okumuş, daha beşinci sınıftayken tanıştığı genç bir öğretmen onun matematikle ilgilenmesini sağlamıştır. Lisenin orta kısmına geldiğinde artık okul arkadaşlarının çözemediği matematik sorularını çözen Cahit Arf’ın bu yeteneği ailesi ve hocalarının dikkatini çekmiş ve Paris’teki St. Louis Lisesinde okumak üzere ailesi tarafından Fransa’ya gönderilmiştir. Üç yıllık lise tahsilini iki yılda bitirip Türkiye’ye geri dönen Cahit Arf o sıralarda Türk hükümeti tarafından yüksek öğrenim görmek üzere sınavla Avrupa’ya gönderilecek aday öğrenciler arasına alınmıştır. Bu sınavı kazanan Cahit Arf Fransa’ya geri dönüp birçok bilim adamının yetiştiği okul olan École Normale Supérieure’e kaydolmuştur.
Cahit Arf, “Matematiği ezberlemeyin, kendiniz yapın ve anlayın.” sözlerinde de belirttiği gibi matematik dehalarının bile çok zor dediği bir konu üzerinde tek başına çalışmış ve bir buçuk yıl içinde konusu “non-commutative Class Field” olan doktorasını tamamlamıştır. Belki de ezberlememesi sayesinde, matematiği hayatıyla bütünleştirmesi sayesinde zor denilen bir konuda bile başarıya ulaşmıştır. Bu çalışmadan elde edilen sonuçların bir kısmı literatüre “Hasse-Arf” teoremi olarak geçmiştir. Doktora tezini 1938 yılında bitiren Cahit Arf bir yıl daha Göttingen’de çalışmalarını sürdürmüş, bu dönemde de dünya literatürüne “Arf Invaryantı” adıyla geçen, cebirsel ve diferansiyel topolojide büyük önem taşıyan bir çalışmaya imza atmıştır.
1938’in sonunda Türkiye’ye üniversitesine geri dönen Arf 1943’te profesör, 1955’te ordinaryüs profesör olmuştur.
Yurtdışında ve yurtiçinde bir çok üniversitede ögretim üyeliği teklifi alan Cahit ARF; “Herkes ölümsüz olduğunu hissettiği alanda çalışmak ister. Ben de matematikte kendimi ölümsüz hissettim.” sözlerinde de belirttiği gibi ölümsüz bir bilim adamı olarak hayatımızda yer almıştır.
Ülkemizde matematiğin simgesi haline gelen Ord. Prof. Dr. Cahit Arf 26 Aralık 1997’de vefat etmiştir.
Bu İçeriği Okuduğunuz için Önerdiğimiz İçerikler:
- Siyasetin Yarattığı Bir Edebiyat: Distopya
- Edebiyat Dünyasında Kadının Yeri ve Önemi
- Bir Garip Orhan Veli
İlginizi Çekebilecek Faydalı Bağlantılar:
- Sen Bugün Cahit Arf Kadar Çalıştın mı?
- 10 TL’lik Banknotların Arkasında Görmeye Alıştığımız Ordinaryüs Cahit Arf
