Bağımlılık
Günümüzde yasal veya yasal olmayan yollardan temin edilebilen birçok ürünle karşı karşıyayız.
Bu ürünlerin başında tabii ki de sigara gelmektedir, son yıllarda ülkemizde sigara kullanımı artmış durumda Dünya Sağlık Örgütünün(WHO) verilerine göre dünyada sigara kullanımı konusunda 40. Sıradayız.
Sigara dünyada en yaygın kullanılan bağımlılık yapıcı maddedir. Yine dünyadaki ölüm nedenlerinin başında yer almaktadır. Bir çok hastalığın sigarayla doğrudan ilişkisi kanıtlanmıştır.
Listemizin ikinci sırasına Alkolle devam ediyoruz, Alkolünde sigara gibi bağımlılık yapıcı etkisi yüksek ve yasal olduğu için insanlar bu maddeyi kullanmakta çekinmemekte. Belirli bir düzeyin üzerindeki kullanım kişiye ruhsal, bedensel zararlar verebiliyor. Aile içi şiddette, trafik kazalarında alkolün etkisi yüksek.
Peki ya yasa dışı maddeler?
Yasa dışı kullanımın en başında esrar gelmektedir. Dünyada bu maddenin yasal olduğu sayılı ülkelerden biri ise Hollanda’dır ve sınırlı olarak satılır. Bir çok kullanımı mevcut, kullanıldığı süreç boyunca yağ dokusunda birikiyor ve sonrası dönemde vücuttan hemen atılmıyor. Kişi bu durumda zihinsel becerileri üzerinde tam yetiye sahip olamıyor. Yani dikkat gerektiren işleri yapamıyor, refleksleri ve sorun çözme becerileri azalıyor. Esrar kullananlarda kullanmayanlara göre Şizofreni riski 7 kat daha fazla(Sentetik bazlı ürünlerde).
Türkiye coğrafi olarak, üretim bölgeleri ile tüketim bölgelerinin arasında olup yasa dışı uyuşturucu ticareti açısından en önemli transit yol olarak adlandırılan “Balkan Rotası” üzerinde bulunmaktadır. Hem hedef hem de transit ülke olan Türkiye, Afganistan kaynaklı afyon ve türevleri, Avrupa kaynaklı psikotrop maddeler ve bunların üretiminde kullanılan kimyasal maddelerin trafiğinden etkilenmektedir. (TUBİM,2017)
Eroin ise açık kahverengi veya beyaz toz şeklinde bir maddedir. Afyondan elde ediliyor. Bir hafta veya uzun kullanımda bağımlılık oluşturabiliyor, yüksek dozda kullanımda ölüm oldukça yüksek.
Bunun dışında morfin, lsd, ritalin, amfetamin, kokain gibi Dünyada ve Türkiye’de yasaklı birçok uyuşturucu madde çeşidi bulunuyor.
Peki sigara, alkol gibi ürünlerin satışı ve tüketimi yasalken diğer uyuşturucu maddelerin üretim ve tüketimi neden yasak?
Ülkemizde sigara tüketimi yasal fakat satışında belirli yaş kriterleri var ve yasal olmasına rağmen kısıtlayıcı önlemlerle, yüksek vergi uygulamalarıyla kullanım azaltmaya çalışılıyor.
Aynı şekilde alkolde de kısıtlayıcı önlemler ve vergi uygulamaları mevcut.
Uyuşturucu, uyarıcı maddeler de ise durum bu şekilde değil yani sigara ve alkolde yan etkiler, yüksek doz alımları belirli bir yere kadar kontrol edilebiliyor, diğer maddelerde psikoaktif ürünler olduğu için kişinin davranışlarına doğrudan etki edebiliyor.
Yani insan sağlığına sigara ve Alkolden çok daha ciddi zararlar verebiliyor.
Psikoaktif maddeler üç gruba ayrılıyor; Depresanlar, stimülanlar, halisünojenler.
Alkolde depresanlar kısmına giriyor.
Birinci teorim sigara ve alkol harici ürünlerin bu gruba ait olması ve kişiyi işin içinden çıkamayacak derecede bağımlılık ve kötü ruh haline sürüklemeleri. Her ne kadar bağımlılığın her tip üründe olduğunu varsaysak da.
İkinci teori ise sigara ve alkolün hayatımızda uzun süredir var olması, Amerika’da sigaranın varlığı 1800’lü yıllara uzanıyor, alkol ise M.Ö 4200 yıllarından beri dünyada tüketiliyor.
Bu ürünlerden şirketlerin büyük kar oranları devletlerin ise büyük vergi oranları söz konusu.
Esrar gibi maddelerde ise kişinin üretmesi ve tüketimi alkol üretmek veya tütün üretmekten kolay olabileceği söz konusu olduğu için bu durumda hem direkt olarak şirketler hem de kısıtlama getirilse bile sürekli serbest olduğunda kontrolü zor olacağı için devletler kar yerine zarar görecektir.
Tabii ki burada yazılanlar sadece teorilerden ibaret ,ne kadar yazılıp çizilse de Dünyanın çoğu ülkesinde uyuşturucu maddelerin neden yasal olmadığı bilinmiyor. Kullanılabilen sınırlı yerler arasındaki Hollanda ise diğer sentetik maddelere erişimi engellemek amacıyla belirli dozda belirli çeşit ürünlere imkan veriyor.
Peki sizce neden sigara ve alkol yasalken uyuşturucu maddeler yasal değil?
