Türkiye ikliminin ana karakteristik özelliklerini matematik konumu belirlemiştir.
Yerel olarak oldukça dağlık ve yüksek olması, bölgesel olarak da Asya , Avrupa ve Afrika gibi büyük kara kütlelerine komşu olması ülkenin iklim özelliklerini açıklamada büyük önem taşır.
Matematik Konumdan Kaynaklanan Faktörler
•Türkiye’nin 36 derece kuzey enlemi 42 derece kuzey enlemi arasında yer alması iklimi ile ilgili bazı temel özelliklerin ana belirleyicisidir. Türkiye kuzey yarımkürenin orta kuşağında ve orta kuşağın da ekvatora yakın tarafından yer almaktadır . Bu kuşak aynı zamanda Akdeniz iklim kuşağıdır . Türkiye’nin güneyinden kuzeyine doğru genel olarak sıcaklık değerleri düşmektedir. Orta kuşakta yer almasının bir sonucu olarak yıl içinde farklı mevsimler yaşanır ve sıcaklık farkları artar.
•1) Yaz Durumu: Türkiye yaz aylarında oldukça yüksek kesimleri dışında, büyük bir çoğunlukla tropikal kökenli hava kütlelerinin etkisi altındadır.
Türkiye genel olarak yaz mevsiminde sıcak ve kurak bir iklimin etkisi altındadır. Ülkemizin kuzeyinde cephesel yağışlar, iç kesimlerinde konveksiyonel yağışlar görülmektedir. Türkiye, yaz mevsiminde Atlas Okyanusu’ndaki Azor Yüksek Basınç Merkezi ile Asya merkezli termik alçak basınç alanının bir uzantısı durumundaki Basra Alçak Basınç Merkezi arasındaki hava hareketlerinden etkilenmektedir.
•Kış Durumu: Kış aylarında ise Türkiye matematik konumunun bir sonucu olarak çoğunlukla cephe sistemlerinin etkisi altındadır. Akdeniz ve Ege kıyı bölgeleri bol yağış alır. Sibirya üzerinde oluşmuş hava kütleleri ülkemizin kuzeyinde soğuklara neden olur.
Özel Konumdan Kaynaklanan Faktörler.
•Türkiye’nin iklimini enlem değerleri belirler. Türkiye orta kuşağın Ekvator’un yakınında olmasına rağmen kış aylarında ülkenin iç kesimlerinde Sibirya tarzı soğuklar yaşanması matematik konumu ile açıklanamaz.
•
•Türkiye etrafı dennizlerle çevrili bir ülke olmasına rağmen karasal iklim özelliklerinin belirgin olduğu bir ülkedir. Bunun nedeni, Asya, Afrika ve Avrupa gibi büyük kara kütlelerine komşu olması ile ilgilidir.
şekil.1.