Bir kahve düşünün dünyanın en pahalı en nadide çekirdeklerine sahip ve de zahmetli bir yapımı mevcuttur. Bir o kadar da ilginç bir serüven onun hikayesi. Endonezya da başlayan bir öykü, bir lezzet durağı. Baş kahramanı ise bir kedi…Evet yanlış duymadınız bir kedi, Misk kedisi.. Paradoxurus, luwak ve musang isimleriyle de adlandırılan Misk kedisinin yaşam alanı Sumatra Adası ve çevresindeki birkaç adadır.
Sumatra adasının yanında çoğunlukla, Java, Bali, ve Sulawesi’deki Endonezya adalarında üretilmektedir. Ayrıca Filipinler ve Doğu Timor da bu kahvenin üretildiği yerlerdendir. Yengeç Dönencesi ile Oğlak Dönencesi arasında yer alan ve Tropik Kuşak olarak adlandırılan bölgeye aynı zamanda “Coffee Belt” yani kahve kuşağı da dendiğini bilirsiniz. İklim koşulları nedeniyle kahve üretimi sadece bu bölgede yer alan topraklarda yapılabiliyor. Endonezya da bölgenin önde gelen kahve üreticilerinden biri. Kopi Luwak ise ülkenin en çok dikkat çeken kahvesi.
Luwak kahvesi, ülkenin Bali, Sumatra, Sulawesi ve Cava gibi çeşitli adalarında üretiliyor.Dünya kahve üretiminde yıllık 660 bin metrik tondan fazla üretimiyle 4’üncü sırada yer alan Endonezya, ürettiği kahvenin yüzde 90’ını ihraç ediyor.
Endonezya’da kahve anlamına gelen “kopi” ve misk kedisinin cinsi için kullanılan “luwak” sözcüklerinden oluşan Kopi Luwak, Türkiye’de Luwak kahvesi olarak anılıyor.
Birçok hastalığa da iyi geldiği düşünülen Luwak kahvesinin diş sağlığını koruduğu, metabolizmayı hızlandırdığı, safra taşı oluşumuna iyi geldiği, göğüs kanseri riskini azalttığı ve diyabeti önlediği belirtiliyor
Normal şartlarda Misk kedilerine pazartesi ve perşembe olmak üzere sadece 2 gün kahve veriliyor. Kedilerin menüleri de günlük muz, tavuk, papaya, bal, su ve tavuk olarak değişiyor. Kedilerin, yaşadığı ortam ve beslenmelerinin yanı sıra psikolojileri de sindirim sistemlerindeki enzim ve proteinleri etkiliyor. Bu da kahvenin lezzetine yansıyor. Ayrıca bir misk kedisinden ayda en fazla bir kilogram kadar dışkılanmış kahve alabiliyor üreticiler.
Misk kedilerinin yabani hayattan uzak beslenmeleri ve belirli bir düzen içinde olmaları, kahve çekirdeğinin daha kaliteli hale gelmesini sağlıyor.
Tüm bunlarla birlikte Luwak kahvesini tüketenlerin büyük bir kısmı kahvenin henüz paketi açarken yayılan kokusundan ve ilk yudumda verdiği doğal aromadan oldukça memnun.
Dünyanın en sınırlı en pahalı kahvesi bir kedinin dışkısından üretiliyor kısaca. Bu kahvenin ilginç serüvenini anlatacak olursak kahvenin anavatanı olan Endonezya’da bir kedi türü olan Misk kedisi kahve çekirdeklerini yiyor. Bu çekirdekler mide asidi ile bir Misk kedisinin bünyesinde tam olarak sindirilememekte ve canlının bünyesinde geçirdiği bir tür fermentasyon süreciyle farklılaşmaktadır. Maruz kaldıkları bu fermentasyon süreci nedeniyle çekirdeklerin daha aromatik ve lezzetli hale geldiği biliniyor, tabiri caizse küllerinden doğuyor çekirdekler. Lezzetine lezzet katıyor Misk kedisinin mucizevi mide asidi sayesinde.
Daha sonra dışkılama yoluyla dışarı atılan çekirdekler dezenfekte ediliyor. Öyle bir dezenfekte işlemi uygulanıyor ki bu kahve dünyanın en az bakteri içeren kahveleri arasında. Daha sonra diğer kahv lerin geçtiği tüm aşamalardan geçiyor kavurma, paketleme gibi. Ardından sofralarda en pahalı kahve olarak yerini alıyor. Ayrıca sınırlı sayıda üretilen nedeni Misk kedilerinin sağlığı ve korumaları.
Yalnızca atıştırmalık olarak kahve çekirdeği tüketen kediler fazla tükettiği takdirde ölüyorlar. Bu da kahvenin sınırlı üretimine neden oluyor. Ayrıca kedilerin yaşam şartları ne kadar iyi olursa kahve kalitesi o kadar artıyor. Bu yüzden kedilerin kafeslerde değil de doğal yayılım alanlarında doğa ile iç içe yetişmesi sağlanıyor.
Öyleki bu kedilerin bir beslenme programı bile oluyor. Luwak kahvesi yetiştiricileri onlara özel bir beslenme programı uyguluyor kaliteyi artırmak için.
Endonezya’ da Hollanda sömürgesi altında iken keşfedilmiştir bu kahve. Normal şartlarda doğada yaşayan bu hayvanların dışkılarını bulup, kahve çekirdiklerini toplamak oldukça zor olduğu için, doğal kopi luwak kahvesinin üretimi sınırlı ve maliyetli hale geliyor. Dünyadaki kahveler arasında en yüksek fiyata sahip olanlardan birisi olan ve az miktarda üretilen kopi luwak, tüm bu farklılığı nedeniyle büyük ilgi görüyor haliyle. Zahmetli oluşu nedeniyle pahalı ve az üretiliyor kısacası.
Ancak konuyla ilgili hayvan hakları savunucularının değindiği bir nokta var ki gözden kaçırmamak şart. PETA (People for the Ethical Treatment of Animals)’ya göre Kopi Luwak’ın üretimi için için Paradoxuruslarlar yani Misk kedileri doğal ortamlarından uzakta ve doğalarına hiç de uygun olmayan koşullarda üretim çiftliklerinde yaşamaya ve kopi luwak üretmeye zorlanıyor ve zamanla avcılık özelliğini kaybediyorlar.
Maalesef kimi üreticiler Misk kedilerini kafeslere kapatıp yedi yirmidört kahve çekirdekleri yemeye zorluyor. Çekirdeklerin yalnızca en olgununu ve belli kaliteye ulaşmış olanlarını yiyen bu kediler bu zorlamaya maruz kalınca kalitesi düşük kahveler ortaya çıkıyor. Günümüzde üretilen Luwak kahvelerinin yüzde doksanı orjinalinin yanından bile geçmiyor bu nedenle. Ayrıca sürekli kahve çekirdekleri tüketen bu zavallı kedilerin ömrü de kısalıyor haliyle.
Bu anlamda kopi luwak üretiminin, dünyanın en pahalı kahveleri arasında yer alan Kara Fildişi Kahvesi (Black Ivory Coffee) ile kıyaslandığında daha insanlık dışı olduğunu söylemek çok da yanlış sayılmıyor. Bu nedenle doğal hayata ve onun korunmasına ilişkin hassasiyeti olan bireyler tarafından bu durum protesto edilmekte ve Kopi Luwak kahvesinin ticaretinin yasaklanması talep edilmektedir.
Luwak, Misk kedisinin bir diğer adı olup Kopi ise kahve demek. Yani Luwak kahvesi anlamına geliyor Kopi Luwak. Ve oldukça ilginç özellikleri bünyesinde barındırıyor ve insanları hayrete düşürmeye devam ediyor.
Deneyenler meyveli aromalara sahip yumuşak lezzetli bir içim olduğunu söylüyor. Aynı zamanda diğer kahvelere kıyasla daha az kafein içeriyor. Başka bir özelliği telveli bir yapısının olması ve yapılış aşamaları nedeniyle Türk Kahvesine benzetilmesi.
2013’te Endonezya Ulema Meclisi tarafından helal fetvası verilen Luwak kahvesini diğer kahvelerden farklı kılan şey, içeriğinde daha az bakteri taşıması ve bu sayede de farklı bir aromaya sahip olmasıdır. Ayrıca diğerlerinden daha az kafein içermesi de ayırıcı bir özelliği.
Tropikal notalar ve meyveli aromalar vererek damaklarda şölen oluşturuyor bu masalsı kahve. Endonezya’da kilosu 300 ile 1000 dolar arasında satıcı buluyor. Her yıl toplamda 1.8 milyon ton Brezilya kahvesi üretilirken, Kopi Luwak yılda yalnızca 250-500 kilo arası sınırlı bir şekilde üretiliyor. Üretim şekli kulağa iğrenç gelse de dezenfekte işlemi deki başarısı nedeniyle bu deneyimi gönüllü olarak yaşayan kahve severler büyük ilgi gösteriyor.
