Bir çok insanın ilk arabası genellikle uno olur. Hem fiyat hemde boyut küçüklüğünün yanında parça ve bakım maliyetinin düşük olması bu yönden seçilmesine neden olmaktadır. İnternet ortamında Uno hakkında tonlarca yazı, kullanan insanlardan yorumlar bulabilirsiniz. Genellikle güvensiz, masraflı şekilde tanımlanmaktadırlar. Kimileri de çok şirin, atik bir araç olarak lanse etmektedirler.
Bundan kaynaklı olarak bu yazıyı yazmaya ve belli başlıklar altında Unoyu yorumlamaya karar verdim. İlk araç olarak unoyu seçenlere öncülük etmesinin yanında Uno sahiplerini de bilgilendirmeyi hedefliyorum.
Standart Donanım
Fiat Uno Türkiye’de 3 farklı versiyon olarak satışa sunulmuştur.
Fiat Uno 60S
60 Beygir üreten 1100 cc karbüratörlü motora sahip olan 60S uno ailesi içerisindeki en ekonomik araçtır. Camları manual olup bazı estetik parçalar takılmamaştır.
Fiat uno 70S
70 Beygir güç üretimine sahip 1400 cc karbüratörlü motoru olan ve Türkiye şartlarında en çok tutulan modelidir. 1997 e sonrasında orjinalinde devir saati vardır. Camları manual olup en boş modeldir.
Fiat Uno 70SX/ Fiat Uno Hobby
70-80 Beygir üretebilen 1400 cc tek nokta enjeksiyonlu motora sahiptir. Opsiyonel olarak klima ve hidrolik direksiyonludur. genel donanım içerisinde devir saati,elektrikli ön camlar,harita lambası,çamurluk dodikleri mevcuttur. Hobby modeli SX ile aynı fakat özel üretimdir. Renk seçeneği tek tip olup mavi ve gri birlikte kullanılmıştır.
Güvenlik
Unolarda 5 adet emniyet kemeri mevcuttur. Airbag hiç bir modelinde yoktur.
Hırsızlara karşı kapıları zayıftır. Adam açar içerisinden çalar ve kapıyı kapatıp gider. Açıldığını anlamazsınız bile. Extra bir önlem için oto alarmı taktırmak daha mantıklıdır.
Merkezi kilit sistemi yoktur. Kapıları tek tek kapatmanız gerekir. Ama modül takılarak kumandalı hale getirebilirsiniz.
Yol Tutuşu
Doğru lastik ebadı seçildiğinde yol tutuşu gayet iyidir. 60S ve 70S için üreticisi 155/70R13 önerirken 70SX için 165/70R13 önerilmektedir. Yol tutuşu tamamen aracın yüzey teması ile ilgilidir. Fakat önerilen lastik ebatı dışına çıkıldığında problem yaşatabilir.
Motor
Unoların motorları modellerine göre değişiklik gösterir. Hepsi 4 silindir olarak üretilmiştir. Toplamda 3 değişik motor tipine rastlanır.
1100cc, 60 Beygir, Karbüratörlü, Benzinli, 4 silindirli, 4 zamanlı motor tipi
60S araçlar italyan üretimidir. Türkiye’ye geldiklerinde üzerinde standart olarak bulunur. Çok ekonomik ve verimli bir motordur. Yakıt sarfiyatı çok az ve seridir. Standart şehir içerisinde çok verimlidir. Arıza durumunda usta ve parça sıkıntı olabilir. Az yaktığı için LPG takılması gereksizdir. Eğer takılırsa da sorunsuz kullanılabilir.
1400cc, 70 Beygir, Karbüratörlü, Benzinli, 4 silindirli, 4 zamanlı motor tipi
70S araçlar Türkiye’de üretilmiştir. Standart olarak karbüratörlü motora sahiptir. Bakım ve onarımı çok ekonomik olup parça sıkıntısı yok denebilecek kadar azdır. Türkiye’ye standartlarında en verimli çalışan motordur. Karbüratörlü olması bakım ve onarım maliyetini oldukça düşürür. LPG ile uyum sağlama konusunda oldukça başarılıdır.
1400cc, 70-80 Beygir, Tek nokta enjeksiyonlu, Benzinli, 4 silindirli, 4 zamanlı motor tipi
70SX modelinin standart motorudur. Teknolojik bakımından en donanımlı olanıdır. Sistem tek nokta enjeksiyonlu ve ECU ile kontrol edilir. Standart benzin ile kullanıldığında oldukça verimlidir. Fakat LPG takılırsa çok büyük sıkıntılar yaşatabilir. ECU kontrollü olduğu için Benzinden LPG ye yada tam tersi seçilirse Beyin motoru kontrol edemez ve stop eder. Beyni resetlemek gerekir. Kullanıcılar genellikle tek Yakıt türünü kullanırlar.
Karbüratörlü sistemi geliştirmek için yapılan eklentiler sayesinde ortaya çıkmıştır. Tek nokta enjeksiyonlu yerine Dört nokta enjeksiyonlu yapılsaymış ortaya daha güzel bir motor türü çıkarmış diye düşünüyorum.
SX motorları genellikle çok arıza çıkardıkları için tercih edilmemeleri ile tanınırlar.
Kaporta
Tüm uno modellerinin dış görünüşleri hemen hemen aynıdır. SX lerde ufak tefek farklılıklar vardır. En göze çarpan farklılıklar ise; çamurluk dodikleri, tampon eteklerinin boyalı oluşu, aynaların boyalı oluşu, Arka tekerlek çamurlukları ve yan eteklerdir.
Malzeme olarak incelersek çok kaliteli değildir. Ufak bir dokunuşta dahi tampon yada kaporta zarar görebilir. Bu nedenle uno ile kazaya karışmak tehlikeli ve ölümcü olabilir.
Nemli bölgelerde kaporta erken çürümeye başlar, her yıl kaportacıya götürüp düzelttirmek gerekecektir. Kaportanın yapıldığı Sac incedir. Özellikle tavan sacına elle bastırdığınızda nasıl oynadığını görünce şaşırmanız normaldir.
Fren Sistemi
Unolarda ABS gibi bir fren sistemi maalesef bulunmamaktadır. Kara düzen çalışan kazık fren sistemi mevcuttur. Kimine göre frenler tutmuyor dense de bence olması gerektiği kadar iyidir.
Elektrik Sistemi
Elektrik sistemi oldukça basit ve kararlıdır. Fakat bazı sorunları yok değildir. Elektriksel modifikasyonlara oldukça yatkınlardır. Çeşitli özellikler kolayca adapte edilebilir.
Tüm unolarda olan bir kaç sıkıntıyı belirtmek isterim.
Akü altında bulunan ana Güç kablosunun soket ile birleştiği bir bağlantı vardır. Zamanla oksitlenme yapar ve aracın arada stop etmesini sağlar. Tek çözümü o bağlantıyı iptal edip Eki lehimletmek yada iptal edip direkt aküye bağlamaktır.
SX modellerinde Digiplex 2 adında ateşleme modülü bulunmaktadır. Şaseyi kendi soketi üzerinden almaktadır. Fakat Zamanla dış etkenlerden ötürü Şase alamamakta ve araç sirkeleyip stop edebilmektedir. En pratik çözümü Digiplex üzerine kaportadan şase kablosunu düzgünce bağlamaktır.
Sigorta panosu zamanla bollaşmakta ve geçirgenliği azaltmaktadır. Oynatınca normale dönmektedir. Böyle durumlarda Yenisi ile değiştirmek en kalıcı çözümdür.
Arka kapılarda kapı butonu yoktur. Eğer alarm takılı ise arka kapıların açıldığını algılamaz. Sonradan takılabilir.
Konfor
Unolardan konfor beklemek çok yanlış bir düşünce olur. Motor sesini oldukça duyarsınız. Yer ve dışarıdaki gürültülerde cabası. Konfor arttırıcı bazı izolasyon uygulamaları yapılsa da eşek gene eşektir misali kullanıma devam edersiniz.
SX lerde ön camlar elektriklidir. Fakat diğer modellerde değildir. Sonradan uygulaması yapılabilir. Düzgün yapılırsa uzun süre kullanabilirsiniz.
Koltukları çok rahat değildir. Uzun yolda sizi yıpratır. Aynı zamanda rüzgar sesini oldukça içeri almaktadır. Uzun yolda kafa yapar.
Elektrikli ayna sistemi mevcut değildir. Ayna ayarı yapmak isterseniz özellikle sağ ayna için eziyet olur. Fakat takılması mümkündür.
Arka koltuklar yatmakta ve bagajınız genişlemektedir. Eğer 2 kişi tatile çıkarsanız Arka tarafa eşyalarınızı doldurabilirsiniz.
Bagajı ufaktır. LPG takılırsa dahada daralır.
Kapıl içlerinde izolasyon olmadığı için kapatırken çok boş gelecektir. Dilerseniz çözüm olarak izolasyon malzemesi kaplatabilirsiniz.
Multimedya Sistemi
Fabrika çıkışı olarak üzerinde kaset çalar bulunmaktadır. ön ve arkada toplamda 4 adet hoparlörü mevcuttur. Fakat ses kalitesi tatmin etmez bundan dolayı alternatif hoparlörler ve oto teyp takılabilir.
Uzun yolda rüzgar sesini bastırmak için müziğin sesini açmak doğru tercih olacaktır.
Motor modifiyesi
Unoların motorları hızdan ziyade ekonomik olması için tasarlanmıştır. Standart bir 70S/70SX motoru hafif bayır aşağı bir yolda 200 km/h hıza erişebilir. Ama durdurmak zordur.
Şanzımanları yoğun tempoya göre tasarlanmadığı için yüksek hızlarda sorun yaratacaktır.
Bazı modifikasyonlar yapılabilir ama çok hissedilebilecek kadar değişim görülemez.
Motor üst kapak taşlama, egzoz sistemi, açık hava filtresi, çok tırnaklı bujiler, turbo, özel gaz mikserleri gibi güç arttırıcı eklentiler yapılır fakat dediğim gibi şanzıman ve motor çabucak yıpranır yada arızalanır.
İlavetten uno ile harici bir aracı yada karavanı çekmeye kalkmayın. Ben bir çok kez yaptım ve sonunda şanzıman sekromençleri kırıldı. Şanzıman ve motor bu işi için uygun değiller.
Görsel Modifiye
Eğer paranız varsa Uno için görsel modifiye yapabilirsiniz. Zevk ve para işi olduğu için çok fazla öneride bulunamam. Fakat cam filmi, arka spoiler gibi eklentiler gayet hoş durmaktadır.
Aracı yere basmanız tatlı durmasına sebep olsada karter yere çok yakındır ve 5 kişi araca binince tekerlekler çamurluklara sürtecektir.
internette değişik modifikasyon seçenekleri bulabilirsiniz.
Sonuç
Unolar şehiriçinde efendi kullanımlarda oldukça seri ve başarılı araçlardır. Yakıtı ve arıza açması azdır. Fakat deli dolu kullanımlarda çok verimli değillerdir. Sonuçta Tofaş motoru ve malzemesi ile üretilmişlerdir. Yani çok kaliteli sayılmaz.
Eğer bir uno almak istiyorsanız ve kullanıyorsanız bu yazıya dikkat edin ve karar verin. Bazı insanlar sırf apaçilik yapmak adına satın alıyorlar ve başları belaya giriyor.
Birde kalkışlarda ilk 3-5 metrede bir çok aracın eline verir. Çok seridir ama aynı seriliği uzadıkça koruyamaz.
Hız merakınız varsa inanın bu araç size gelmez..