Dünya’nın kendi ekseni etrafında batıdan doğuya doğru (saat yönü tersi) dönmesi sonucu gece ve gündüz meydana gelir. Ayrıca gece ve gündüz arasındaki sıcaklık farkının meydana gelmesi de yine Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönmesinden kaynaklanır.
Dünya kuzey ve güney olmak üzere iki yarım küreden oluşur. Kuzey ve güney yarım kürede Dünyanın güneş ışığını dik alabileceği en uzak noktalara dönence adı verilir. Kuzey yarım kürede yengeç, güney yarım kürede oğlak dönencesi bulunur.
Dünya’nın kendi etrafında dönme ekseni eğik-tir. Dünya’nın Güneş etrafında dolanması ve eksen eğikliği mevsimlerin oluşmasını sağlar.
Mevsimlerin oluşması, Dünya’nın eksen eğikliğinden dolayı güneş ışınını dik veya eğik almasının bir sonucudur. Güneş ışığını dik alan bölgelerde yaz, eğik alan bölgelerde ise kış mevsimi yaşanmaktadır. Bu iki durumun arasındaki zamanlarda da ilkbahar ve sonbahar mevsimleri yaşanmaktadır.
Dünya’nın dönme eksenindeki eğiklik, iki yarım kürede aynı zamanda farklı mevsimler yaşanmasına sebep olur.
Mevsimlerin başlangıcı olarak dört önemli tarih bulunmaktadır. Bunlar, 21 Haziran-21 Aralık (gün dönümü) ve 21 Mart-23 Eylül (gece-gündüz eşitliği) tarihleridir.
21 Haziranda güneş ışınları kuzey yarım küreye dik açıyla düşer. Bu tarih kuzey yarım küre için yaz mevsiminin başlangıcı, güney yarım küre için kış mevsiminin başlangıcıdır. 21 Haziranda kuzey yarım kürede en uzun gündüz, güney yarım kürede en uzun gece yaşanır.
23 Eylülde güneş ışınları ekvatora dik açıyla düşer. Bu tarih kuzey yarım küre için sonbaharın başlangıcı, güney yarım küre için ise ilkbaharın başlangıcıdır. 23 Eylülde Dünya’nın her yerinde gece ve gündüz eşitliği yaşanır.
21 Aralıkta güneş ışınları güney yarım küreye dik açıyla düşer. Bu tarih kuzey yarım küre için kış mevsiminin başlangıcı, güney yarım küre için ise yaz mevsiminin başlangıcıdır. 21 Aralıkta kuzey yarım kürede en uzun gece, güney yarım kürede en uzun gündüz yaşanır.
21 Martta güneş ışınları ekvatora dik açıyla düşer. Bu tarih kuzey yarım küre için ilkbaharın başlangıcı, güney yarım küre için ise sonbaharın başlangıcıdır. 21 Martta Dünya’nın her yerinde gece ve gündüz eşitliği yaşanır.
